فرزندان ژن مادر را به ارث می برند یا پدر؟ - جعبه مهر

حداقل از یک منظر می توان گفت که هر انسانی، حاصل مادرش است. چه قدتان بلند باشد و موهای تان بور و چه قدتان کوتاه باشد و پوست تان تیره، بخشی از مساله به ژن های مادر برمی گردد. افزون بر این، نحوه نگهداری از شما، هم در دوران جنینی و هم در دوران کودکی، بر ویژگی های شما تاثیرگذار هستند.

با این حال، سلامتی شما تماما در دستان مادرتان نیست. بیماری های قلبی، بیماری دیابت و دیگر بیماری ها به علت تعامل پیچیده ای میان این عوامل به وجود می آیند: ژن های گرفته شده از مادر و پدر، رژیم غذایی و عوامل مربوط به محیط زندگی. برخی از این عوامل به اندازه ای پیچیده هستند که حتی دانشمندان نیز هنوز نتوانسته اند به درک کاملی از آن ها برسند.

ژن های گرفته شده از مادر

قبل از این که بتوانید درک کنید که ژن های مادر چطور به آینده شما شکل داده اند، باید اطلاعاتی در زمینه زیست شناسی کسب کنید.

ژن ها همان طرح پایه ای بدن هستند. آن ها دستورالعمل هایی را برای فراوری همه پروتئین های درون بدن ارائه می دهند که درنهایت ظاهر شما و نحوه عملکرد بدن تان را تعیین می نمایند. ژن ها در ساختارهایی به نام کروموزوم قرار گرفته اند و بیشتر سلول ها 23 جفت کروموزوم در خود دارند.

احتمالا این نکته را می دانید که مجموعه ای از کروموزوم های حامل ژن از مادر و مجموعه ای دیگر از پدر به نوزاد می رسند و مشارکت ژنتیکی پدر و مادر را می توان تقریبا برابر دانست. به همین دلیل است که مثلا می گویند فردی چشم های پدرش را به ارث برده است، اما لبخند مادرش را دارد.

هر انسانی می تواند بیماری های خاصی یا شانس بالای مبتلا شدن به بیماری های خاصی را نیز از پدر یا مادرش به ارث ببرد. ضمناًً، میزان اثرگذاری این ژن های وراثتی به نوع بیماری بستگی دارد. اگر مادر به بیماری خاصی مانند بیماری هانتینگتون مبتلا باشد، به واسطه انتقال ژن، فرزندش نیز با شانس 50 درصدی ابتلا به این بیماری روبرو می گردد. اگر مادر به هموفیلی مبتلا باشد که به وسیله کروموزوم X منتقل می گردد، پسرش با خطر بالای مبتلا شدن به این بیماری روبرو می گردد، چون پسران فقط یک کروموزوم X دارند. توجه داشته باشید که دختران اساسا دارای دو کروموزوم X هستند و همین ویژگی، نقائص ژنتیکی را در آنان خفیف تر می نماید.

در بیماری هایی مانند بیماری دیابت و لوپوس، معادله بسیار پیچیده تر می گردد. اگرچه ژن های وراثتی مادر (یا پدر) می توانند شما را در معرض خطر ابتلا به همین بیماری ها قرار بدهند، اما شما برای مبتلا شدن به آن ها باید از نظر زیست محیطی در معرض عوامل خاصی قرار بگیرید.

انتقال ژن ها

فرآیند به ارث رسیدن ژن ها تقریبا عادلانه و برابر پیش می رود، اما دانشمندان می گویند که مجموعه کوچکی از ژن های وراثتی نیز وجود دارند که می توانند نحوه اثرگذاری ژن ها بر ساختار بدن شما را تغییر بدهند. این فرآیند که نقش پذیری (imprinting) نام دارد، می تواند بر نقص های ژنتیکی یا جهش هایی که باعث ابتلا به بیماری های خاص می شوند، اثرگذار باشد.

اگر جهشی در یک ژن نقش بسته (imprinted gene) شما به وجود بیاید، نحوه اثرگذاری جهش بر شما کاملا به این مساله بستگی پیدا خواهد نمود که آن ژن را از پدر به ارث برده باشید یا از مادر. برای مثال، نوعی اختلال ژنتیکی خاص می تواند خطر ابتلا به بیماری دیابت نوع 2 را افزایش بدهد، اما فقط در صورتی که ژن مورد نظر را از مادر به ارث برده باشید. درواقع، اگر در این شرایط، ژن موجود در بدن تان از پدر گرفته شده باشد، از لحاظ ژنتیکی به این بیماری مبتلا نخواهید شد.

وقتی که درباره ژن ها صحبت می کنیم، به این نکته دقت کنید که مادرتان هیچ کنترلی روی ژن های انتقال یافته به شما ندارد. محدوده ای که تحت کنترل مادر است، دوران تغذیه جنینی و همچنین اولین سال های پس از تولد محسوب می گردد.

منبع: بهداشت نیوز

شرکت دور زمین: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور لحظه آخری، تور ارزان، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه