اشتغال زایی یک پرورش دهنده شترمرغ برای خانوار های سیستان و بلوچستان
به گزارش جعبه مهر، پرورش دهنده شترمرغ در سیستان و بلوچستان علم و عمل را در هم آمیخته و اشتغال برای خانوار های فقیر ایجاد کرده که می تواند الگوی بسیاری باشد و نیز زنجیره ارزش را که دولت سال ها به دنبال اجرای آن است در مزرعه خود راه ندازی کند.
به گزارش گروه مالی خبرنگاران، زنجیره ارزش در بخش فراوری یعنی مجموعه عملیاتی که در یک صنعت به صورت زنجیرگونه انجام می گیرد تا به خلق ارزش منجر شود اهمیت زیادی دارد. مفهوم ساده آن این است که اگر در یک بخش فراوریی همه قسمت ها زنجیروار در خدمت همدیگر باشند و از تمام فراورده های آن بدون اینکه هرزروی استفاده شود بازدهی فراوری را چند برابر خواهد کرد.
زنجیره ارزش سال هاست دغدغه مسؤولان بخش کشاورزی است. اگر چه اقداماتی در این زمینه اجرا شده، اما مسؤولان نتوانسته اند کار زیادی از پیش ببرند، اما یک پرورش دهنده شترمرغ که عمر و سرمایه خود را در این راه گذاشته نه تنها زنجیره ارزش را در مزرعه خود پیدا کرده بلکه به یک کارآفرینی تبدیل شده که با یک روش ساده، اما در عین حال بدیع موجب اشتغال خانواده های کم برخوردار منطقه و درآمدزایی آن ها شده است.
این کار آفرین سیستان و بلوچستانی از خطه چابهار 25 خانوار و 40 کارگر را مشغول کرده که فعلا آغاز کار است و آنطور که وی می گوید از اردیبهشت ماه خون جدیدی به رگ های این صنعت دمیده خواهد شد و اشتغال چندین برابر فعلی رقم خواهد خورد که چشم انداز آینده هم بسیار درخشان است که می تواند افراد بسیار زیادی را در این بخش مشغول کند.
نکته بسیار مهم این مزرعه ایجاد زنجیره ارزش است که تمام آنچه در این مزرعه شترمرغ فراوری می شود و حتی ضایعات آن ها فراوری شده و به محصولات با ارزشی تبدیل می شوند که ارزش اضافه کرده 400 درصدی دارد، خون و استخوان و فضولات این حیوانات در این زنجیره استفاده می شود، پوست، روغن، گوشت و تخم این حیوان که جای خود دارد.
حسن پرویزی 58 ساله 23 ماهه است، مزرعه پرورش شترمرغ در استان سیستان و بلوچستان منطقه چابهار راه اندازی کرده که در آن تمام قواعد و اصول زنجیره ارزش کاملاً رعایت می شود یعنی تمام بخش هایی که می توان از شترمرغ استفاده کرد فرآوری شده و از آن روغن شترمرغ، کپسول امگا، کیف، جاسوئیچی و کمربند ساخته می شود. همچنین از خون و استخوان آن پودر مکمل های غذایی فراوری که در همان مزرعه استفاده می شود.
این پرورش دهنده شترمرغ که شرکت خود را با نام مکران ساحل آرامش تأسیس کرده سیستم جدیدی را هم برای اشتغال خانوار های این منطقه ابداع کرده است به طوری که در این روش 25 خانوار مشغول هستند و از درآمد آن منتفع می شوند. هر خانوار در 6 ماه حدود 5 میلیون تومان درآمد دارد ضمن اینکه در این پرورش شترمرغ 24 نفر به صورت مستقیم و 15 نفر به صورت غیرمستقیم فعالیت می کنند.
*اشتغال خانوار های کم برخوردا به روش ساده
پرویزی درباره سیستم اشتغالی که برای خانوار های کم بضاعت ایجاد کرده است توضیح داد و گفت: قراردادی با اداره جهاد کشاورزی استان سیستان و بلوچستان و همچنین صندوق کارآفرینی امید امضا کردیم. به هر خانوار روستایی و کم بضاعت 10 جوجه شترمرغ و غذای مورد نیاز آن ها را تحویل می دهیم و آن ها به مدت 6 ماه نگهداری می کنند و پس از 6 ماه برای آن ها 5 میلیون تومان سود پرداخت می کنیم.
وی درباره نحوه کار چنین توضیح داد که اداره جهاد کشاورزی صدور مجوز ها و همچنین شناسایی افراد و خانوار ها را انجام می دهد و همچنین صندوق کارآفرینی امید نیز سرمایه حدود 10 میلیون تومان در اختیار ما قرار می دهد و شرکت ما نیز با تحویل جوجه شترمرغ و همچنین خوراک آن ها از این خانوار ها حمایت می کند و نتیجه آن می شود که 5 میلیون تومان سود در طی 6 ماه به هر کدام از این خانوار ها تحویل داده می شود و پس از طی این دوره به همان اندازه پولی که در اختیار شرکت ما است دوباره جوجه شترمرغ به آن ها تحویل می دهیم و این چرخه تکرار می شود.
وی ادامه می دهد اداره جهاد کشاورزی منطقه در حقیقت شناسای افرادی را که اطلاعاتی در باره پروش شترمرغ دارند را شناسایی و به ما معرفی می کند و توصیه های کارشناسی را برای آن ها انجام می دهد و اگر شترمرغ پروشی آن ها مسائل بیماری داشته باشد رسید گی می کند، صندوق کارآفرینی امید هم به عنوان تامین کننده مالی عمل می کند و شرکت ما هم شترمرغ ها را که در حقیقت موتور محرک فراوری برای خانواده است در اختیار آن ها می گذرد این سه ضلع مثلث طوری عمل می کنند که هیچ مسئله ای پیش نمیاید و خانوار ها هم سود می برند.
*الگوی اشتغال زایی که می توان به کل کشور تعمیم داد
پرویزی گفت: این روش الگوی بسیار خوبی می تواند برای کشور باشد و با راه اندازی کسب و کار های این چنینی و نیز عقد قرارداد با فراوری کنندگان سایر مردم را می توان از آن منتفع کرد، که حضور دولت و صندوق های مالی می تواند پشتیبان این طرح بوده و ریسک اجرا را کاهش خواهد داد. دولت می تواند به این روش اشتغال زیادی در کشور ایجاد کند به ویژه در بخش کشاورزی هم ظرفیت ها بسیار فراوانی وجوددارد.
این پرورش دهنده شترمرغ گفت: راه اندازی چنین کارگاه های فراوریی در استان کم برخوردار مانند سیستان و بلوچستان بسیار بااهمیت است و کمک زیادی به خانوار ها می کند. علاوه بر اینکه برای آن ها اشتغال ایجاد می کند در حقیقت سیستم راه اندازی زنجیره ارزش باعث شده کارگاه های مزارع شترمرغ منطقه نیز فعال شوند چرا که برای تأمین بخشی از مواد اولیه مجبور هستیم از این مزارع خریداری کنیم و در حقیقت بازار بسیار خوبی برای آن ها فراهم می شود.
پرویزی می گوید: علاوه بر اینکه در این مزرعه گوشت و تخم مرغ آن به فروش می رسد از روغن آن مواد دارویی و کپسول های امگا و همچنین از پوست آن به عنوان چرم برای تهیه کیف و جاسوئیچی و حتی خون و استخوان آن ها استفاده می شود و به کشور هایی نظیر عراق و عمان صادر می شود و از آنجا حتی به کشور های دیگر می رود.
وی در پاسخ به اینکه استفاده از زنجیره ارزش تا چه اندازه توانسته عملکرد و بازدهی این مزارع را بالا ببرد، گفت: هر شترمرغ مولد به قیمت 12 تا 15 میلیون تومان و شترمرغ پرواری کیلویی 30 هزار تومان معامله می شود که قیمت حدودی آن 4 میلیون تومان است.
اگر از فرآورده های شترمرغ به جای گوشت آن استفاده کنیم تنها روغن آن که به ازای یک شترمرغ 4 لیتر می توان از آن استحصال کرد حدود 12 میلیون تومان درآمد ایجاد می کند، سایر فرآورده های شترمرغ هم به همین منوال است بنابراین راه اندازی زنجیره ارزش و استفاده از محصولات فرآوری شده به جای محصولات خام ارزش اضافه کرده 400 درصدی برای این صنعت ایجاد می کند.
وی گفت: در سال های گذشته اقبال مردم به مواد دارویی به دست آمده از روغن شترمرغ برای تسکین درد های روماتیسمی بیشتر شده و از آن استفاده می کنند، پوست آن هم در صنعت پوشاک و کیف و کفش طرفداران زیادی دارد، و از پودر استخوان و خون این حیوان به عنوان مکمل های غذایی خوراک دام و طیور استفاده می شود که سالانه دلار هایی زیادی از کشور برای واردات این گونه محصولات از کشور خارج می شود در صورتی که صنایع تبدیلی و فراوری این صنعت در کشور فعال شود از بسکمک واردات و خروج ارز از کشور بی نیاز خواهیم شد.
*ارزش اضافه کرده 400 درصدی با ورود به فراوری محصولات شترمرغ
پرویزی به همه فراوریکنندگان هم صنف خودش توصیه کرد که برای داشتن درآمد حداکثری به سمت استفاده از صنایع فرآوری شده این بخش بروند که درآمد آن ها را 4 برابر خواهد کرد، یعنی در حقیقت ارزش اضافه کرده 400 درصدی خواهد داشت.
وی با بیان اینکه ایران در فراوری شترمرغ جایگاه چهارم دنیا را دارد، گفت:، اما به بخش صنایع تبدیلی و فرآوری این صنعت کمتر ورود کرده ایم و باید به این بخش توجه بیشتری شود.
این پرورش دهنده شترمرغ گفت: حتی در صنایع تبدیلی شترمرغ از پوست و پر آن نیز برای فراوری محصولات پوستی استفاده می شود، از روغن آن برای کرم صورت، کرم های دور چشم، روغن ماساژ و کپسول های ژلاتینی امگا استفاده می شود.
*صنعت فراوری شترمرغ دوستدار محیط زیست
پرویزی توضیح داد که استفاده از زنجیره فراوری دو حُسن دیگر هم دارد نخست اینکه ضایعات و آلودگی برای محیط زیست ایجاد نمی شود یعنی هر آنچه که در آن مزرعه فراوری می شود به نوعی به چیز دیگر تبدیل شده و آلودگی و ضایعاتی ایجاد نخواهد کرد. دوم اینکه فراوریکنندگان منطقه هم فعال تر می شود یعنی برای استفاده از ظرفیت کامل صنایع تبدیلی این مزرعه باید از مواد آن ها هم خریداری کنیم که به افزایش درآمد آن ها کمک می کند.
وی افزود: در حال حاضر این مزرعه فراوریی در سطح 21 هکتار اجرایی شده و قرار است از اردیبهشت ماه 52 هکتار جدید به آن اضافه شود که در آن برنامه های گردشگری و آموزشگاه ها هم دیده شده است در حقیقت این مجتمع قرار است همه بخش های فراوری، صنایع تبدیلی، فرآوری، بخش های گردشگری و آموزشی را با هم اجرایی کند.
آقای پرویزی که به همراه خانم خودش این مجتمع بزرگ را مدیریت می کند می گوید: 14 میلیارد تومان بدون دریافت هیچ گونه تسهیلاتی این مجتمع را راه اندازی کرده است.
وی در پاسخ به اینکه چطور ممکن است شما بدون دریافت هیچ گونه تسهیلاتی این مبلغ زیاد را تأمین کنید، گفت: 35 سال در بخش های خصوصی زحمت کشیدم و هیچ وقت به کار دولتی وارد نشده ام بنابراین هر آنچه را طی مدت های طولانی اندوخته ام در خدمت فراوری به کار گرفتم تا کمکی به خوداتکایی کشور داشته باشم به ویژه احساس می کنم در شرایط تحریم باید به فراوری داخل توجه بیشتری شود.
این پرورش دهنده شترمرغ ابراز امیدواری کرد که از اردیبهشت ماه تعداد شاغلان این بخش 2.5 برابر شود و درآمد این مجتمع هم افزایش قابل توجهی یابد.
پرویزی افزود: بخش های جدیدی را از اردیبهشت ماه راه اندازی خواهیم کرد که فراوریکننده کپسول های امگا و روغن های دارویی هستند و بنابراین مجبور خواهیم بود که تعداد کارمندان را افزایش دهیم.
وی در حال حاضر 180 شترمرغ مولد را در مزرعه پرورش می دهد و قرار است تا اردیبهشت 450 شترمرغ مولد دیگر هم به آن اضافه شود و 250 قطعه شترمرغ هم برای 25 خانوار تحویل داده و آن ها ضمن اینکه پرورش می دهند اشتغالی هم برایشان ایجاد شده است.
پرویزی در پاسخ به اینکه آیا این شغل درآمدزایی خوبی دارد، گفت: کسانی که به فکر پروار و استفاده از گوشت آن هستند درآمد خوبی شاید نداشته باشند، اما استفاده از محصولات فرآوری شده و این صنعت درآمد مناسبی دارد.
منبع: خبرگزاری دانشجودور زمین: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور ارزان، تور لحظه آخری، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه