کاوری: ژانر وارش عاشقانه تاریخی بود، هدف سریال تحلیل واقعیت ها نبود - جعبه مهر

به گزارش گروه فرهنگی خبرنگاران، این شب ها سریالی 34 قسمتی با عنوان وارش از شبکه سه سیما پخش می شود که اتفاقا به دلیل قصه خانوادگی و اجتماعی که دارد توانسته بسیاری از مخاطبان را با خود همراه کند. سریالی که سرگذشت چند خانواده را در بستر وقایع تاریخی و اجتماعی 60 سال از ملتهب ترین برهه تاریخی ایران نشان می دهد، اما ورودی مستقیم به جریان انقلاب ندارد. احمد کاوری که تا به حال بیشتر در قالب بازیگر در سریال های دفاع مقدسی شناخته شده است، برای اولین بار سریالی بلند را تخت عنوان وارش در تلویزیون کارگردانی است. با کاوری درباره جزئیات و چگونگی فراوری این سریال در فضای شمال کشور مصاحبه کردیم.

** این روز ها مشغول انجام چه کاری هستید؟

- هنوز مراحل نهایی فنی سریال وارش تمام نشده است و این روز ها مشغول انجام مراحل فنی صداگذاری قسمت های خاتمهی این سریال هستیم و بعد از خاتمه این کار ها مشغول کار دیگری خواهیم شد.

** پیشنهادی نداشتید؟

- پیشنهاد که بوده صحبت هایی هم صورت گرفته، اما هنوز به قطعیت نرسیده است.

** بازخورد هایی که از پخش سریال وارش گرفتید به چه صورت بوده است؟

- بازخورد هایی که تا الان داشتیم خوب بوده است و انتقاد های منفی ندیدم، اما بعضی ها معتقدند که بخش جوانی وارش از میانسالی او بهتر بود و بعضی ها هم نه و مخالفند. در کل تاثیر خوبی در جامعه و میان مخاطبان داشته است و حس و حال خودم نیز از ساخت این سریال خوب بوده است.

** از آنجایی که شما علاوه بر کارگردانی به بازیگری هم مشغول هستید، در این سال ها بیشتر به سریال هایی تمایل داشتید که فضای دفاع مقدسی داشتند. این موضوع به اصالت عراقی شما برمی شود؟

- معمولا به خاطر تسلط به زبان عربی برای نقش های اینچنینی انتخاب می شوم. حجم کار هایی که در زمینه دفاع مقدس کارکردم آنقدر شاخص بوده که سایر کارهایم را تحت الشعاع قرار داده است و معمولا برای بخش بازیگری بر اساس همین نگاه انتخاب می شدم. اما الان چند سالی است که این اتفاق کمتر رخ می دهد. از ارتفاع پست گرفته تا اتوبوس شب و ماهورا که خیلی هم خوب دیده شدند در ذهن مردم مانده اند و باعث شده خیلی ها من را با کار های دفاع مقدسی بشناسند. اغلب کارهایم جنبه های اجتماعی اش بیشتر بوده، اما خب دفاع مقدسی ها بیشتر ماندگار شدند.

** از این موضوع ناراحتید که بیشتر برای نقش های دفاع مقدسی از شما دعوت می نمایند؟

- از اینکه فقط در یک بخش من را ببینند بله ناراحتم و حس می کنم یک بازیگر در ژانر های دیگر و در بخش های دیگر می تواند توانایی بازی خود را نشان دهد. اخیرا کار های دیگری انجام دادم مثل فیلم زادبوم، گربه سیاه که خارج از فضایی بوده که تا به حال تجربه کردم. در حال حاضر دوست دارم تا در فضای جدیدی کار کنم و فضا های قبلی برایم تکراری شده اند.

** با توجه به اینکه خودتان بازی هم می کنید، چرا خودتان در این سریال بازی نکردید؟

- نقشی که حس کنم با من همخوانی داشته باشد و توان اجرایش را داشته باشم در این قصه وجود نداشت. دلیل دیگر هم این بود که فشار بیشتری را باید تحمل می کردم به این خاطر که حین تصویربرداری باید بازنویسی هم انجام می دادیم.

** چطور شد که متن وارش برای کارگردانی به شما سپرده شد؟

- سریال وارش در فضای اجتماعی و تاریخی در فضای عاشقانه بود. کار قابل تاملی بود و دوست دارم تا برای مخاطب داستان گویی کنم و این کار هم مبتنی بر داستان گویی بود کارگردانی اش را پذیرفتم.

** پذیرش کارگردانی سریال وارش به خاطر این بود که دوست داشتید از فضای تکراری که تجربه کردید، دور شوید؟

- بله. انگیزه درست کار کردن و اینکه آدم بتواند با عشق و شور بیشتری کار کند برای این کار در من وجود داشت و این برایم مهم بود که قرار است در وارش فضای جدیدی را تجربه کنم. این سریال فضای متنوعی را در بستر های مختلف داشت و با عشق بیشتری قبولش کردم. اغلب کار هایی که ما انجام می دهیم به نوعی سفارش داده می شود، اما این کار قابلیت این را داشت که خودم هم تمایلی به ساختش داشته باشم. به خاطر قصه جذاب و فضا های متنوعی که در آن وجود داشت. همه افرادی که در این سریال با ما همکاری کردند با انگیزه دو چندانی این کار را به خاتمه رساندند و همین در تار و پود اثر مشهود است.

**وارش از ابتدا تا میانه راه قصه ای قهرمان محور داشت و این انتظار می رفت که تا خاتمه هم روی همین روال باشد، اما در میانه راه ورق برگشت و قصه به سمت معضلات خانوادگی و اجتماعی و حتی جنگ رفت. این موضوع از ابتدا در فیلم نامه بود یا اینکه به مرور تغییر کرد؟

- از ابتدا به همین صورت بود. از آنجایی که آگاه هستید نام این سریال وارش نبود و بهترین سال های زندگی ما بود که خب در روز های منتهی به پخش تغییر کرد. یکی از دلایل تغییر نام هم این بود که بهترین سال های زندگی ما خیلی نمایشی نبود و خیلی هم طولانی بود و در ذهن مخاطبین حک نمی شد و بر همین اساس ممکن بود در تبلیغات و جذب مخاطب به کندی عمل کند.

همین شد تا اسم وارش را انتخاب کردیم آنهم به واسطه یک شخصیت مشترک که در دو فصل سریال حضور دارد، یک وارش جوان و یک وارش میانسال. حالا ممکن است این ذهنیت در مخاطب بوجود آید که، چون نام سریال وارش است پس باید نقش اصلی هر دو فصل وارش باشد. اما خب این تمهیدی بود برای اینکه بتوانیم کار را برای مخاطب جذاب تر کنیم. درست گفتید که در فصل اول حضور وارش پررنگ تر بود و تمام اتفاق ها حول محور زندگی او است، اما در فصل دو به زندگی بچه های او می پردازد.

** شما به عنوان کارگردان حین نگارش با جابر قاسمعلی در تعامل بودید یا اینکه متن آماده شده و بعد به شما پیشنهاد شد؟

- وارش از طرف آقای تخشید به من پیشنهاد شد و او از قبل با این کار آشنا بود. از طرفی هم قرار بود در سال های قبل این کار با تهیه نماینده دیگری فراوری شود. آقای قاسمعلی هم ده سال پیش نگارش این سریال را به خاتمه رسانده بودند و همه این ها دست به دست هم داد تا آقای تخشید به عنوان یک کار خوبی که خودش هم تهیه نماینده آن باشد انتخابش کند. در ادامه هم از طرف کامبیز دارابی که مجری طرح بود قرعه به نام من افتاد که کار را بسازم.

** غیر از شما گزینه دیگری هم برای کارگردانی این سریال داشتند؟ یا شما گزینه اول بودید؟

- نه گزینه اول نبودم و در این سال ها به این نتیجه رسیدم که گزینه اول نیستم و بعد از فراوری که حدود 8 ماه طول کشید، شبکه و تهیه نماینده از سرعت و کیفیت کار بسیار راضی بودند.

** شما در این سال ها بیشتر مینی سریال و یا سریال های نهایت 20 قسمتی ساختید. کارگردانی سریالی در تعداد قسمت های بالاتر و البته در فضای متفاوت تر برایتان سخت نبود؟

- اغلب سریال هایم در قالب مینی سریال بودند و تا به حال سریالی به این بلندی از نظر تعداد قسمت نداشتم. در پاسخ به سوالتان هم باید بگویم معتقدم این یک امکان است برای اینکه شما فرصت بیشتری دارید تا با مخاطبتان ارتباط برقرار کنید و او را با داستان همراه کنید. کار های قبلیم تا مخاطب با قصه و کاراکتر ها آشنا می شد، سریال تمام می شد. به همین خاطر فرصتی برایم بوجود آمد تا بتوانم در تعداد قسمت های بالا با مخاطب همراه باشم و خودمان را هم محک بزنیم که در 40 قسمت چطور می توانم مخاطب را جذب کنم.

آقای تخشید اوایل، چون خیلی تحربه تلویزیون دارد و سال ها مدیر بودند از تعداد قسمت های وارش نگران بودند و می گفتند ممکن است تا مخاطب با قصه ارتباط برقرار کند، تمام شود و حتی 34 قسمت هم برای جذب مخاطب کم است و کار هایی که بیننده بیشتری جذب نموده بالای 40 قسمت بوده است. من بیشتر در سینما کار کردم و به این دلیل که در سینما باید در 90 دقیقه قصه تعریف نموده و آن را جمع کنی، مطمئن بودم که با توجه به نبض مخاطب می توانیم با این سریال حتی در قسمت های کمتر و در دو سه قسمت ابتدایی مخاطب را جذب کنیم. کما اینکه این اتفاق هم افتاد و در چند قسمت اول مخاطبان زیادی پیدا کرد و هیاهویی که ایجاد شد باعث بیشتر دیده شدن وارش شد. اما در حالت کلی اگر سریالی طولانی تر باشد تماشاچی بهتر قصه و شخصیت ها را به خاطر می سپرد.

** متن پتانسیل ادامه دادن سریال را نداشت؟

­- خوشبختانه متن این سریال از معدود متن هایی بود که قبل از آغاز تصویربرداری به طور کامل و آماده در اختیارمان نهاده شد و حتی بازنویسی ها را تمام کردیم. به جز سه قسمت آخر که در حین تصویربرداری توانستیم آن را برسانیم تا خاتمه منطقی داشته باشیم و با همان حساسیتی که داشتیم قصه را تمام کنیم.

** با توجه به اینکه گفتید آقای تخشید به سریال هایی با تعداد قسمت های بالا معتقد بود، چرا تعداد قسمت ها را افزایش نداید؟

- الان هم نگاه کنید می بینید که هر قسمتی برای خودش قصه ای دارد که در جایی آغاز و در جایی تمام می شود و در نوع خود زیاده گویی نمی کند. برای مثال در چند قسمت پیش در یکی از قسمت ها طلاق و خواستگاری و عروسی مجدد و سفر، فوت، کلاهبرداری و .. همه در یک قسمت اتفاق می افتد.

** ریتم قصه این سریال بسیار تند است.

- بله ریتم تند قصه و داستانک هایی که پشت هم گفته می شود، سرعت دارد. چون ممکن است تاثیر دراماتیکش در آینده تعیین شود که چرا روی بخشی از داستان تمرکز بیشتری داریم و روی بخشی نه. به همین خاطر دوست نداشتیم که پرگویی کنیم و به عبارتی به سریال آب ببندیم. البته این احتمال هم وجود دارد که تعداد قسمت های زیاد به فضای کار هم لطمه بزند به همین خاطر گفتیم که قصه را به سرعت با پلان های متنوع تعریف کنیم و این در فضای سریال سازی ما یک حُسن است. همچنین در این سال ها ما با نمونه های مشابه در مقام داستان نه ساختار، روبرو بودیم. فیلم نامه هایی که بخشی از آن به فضا هایی می پردازد که ربطی به قصه ندارند یا در حال زمینه سازی چیز های دیگر است. اما این سریال در نوع نگارش هم متفاوت بود از این نظر که به راحتی وارد قصه می شد و نگران این نبود که باید پیش زمینه ای به مخاطب بدهد یا نه و بخشی از ابهامات مخاطب در تعامل و تقابل با شخصیت ها و در فضایی که قصه روایت خود را پیش می برد، روشن می شد.

** در ابتدای سریال وارش صحبت های بسیاری درباره شباهت آن به سریال پس از باران شنیده می شد مخصوصا زمانیکه پای انتقام به میان آمد و شخصیتی که رحیم نوروزی بازی می کرد مشابه نقش فرخ در سریال پس از باران بود.

- اول اینکه من اصلا سریال پس از باران را ندیدم، اما قصه و فضای این کار را می شناسم و می دانم که همان زمان فضایی را در جامعه ایجاد نموده بود. معتقدم در منظر کلی هیچ کاری با کار دیگری قابل قیاس نیست. خیلی از سریال ها هم به واسطه شباهت لوکیشن هایشان که فضا های آپارتمانی است به یکدیگر شباهت دارند و به همین نسبت کار هایی که در لوکیشن اصلی آن ها شمال است نیز می توانند کنار یکدیگر قرار بگیرند.

** نقد هایی در این باره شنیدید؟

-نه درباره دیگر مسائل شنیدم. خیلی ها در این مدت به من گفتند که شخصیت وارش نباید با گذشت ده سال تا این اندازه پیر شود!

** همانطور که در تیتراژ دیده می شود این سریال بر اساس یک رمان با نام مهاجران نوشته شده است؟

- بله، این سریال اقتباسی از رمان مهاجران است و ما آمدیم و وقایع و اتفاقات ایران را طوری به این قصه و فضا وصل کردیم. اگر می گفتیم که برای مثال قرار است شورشی در کشور برپا شود و این شورش به سقوط طبقه حاکم بینجامد، کسی این را باور نمی کرد که در ایران اتفاق افتاده باشد در صورتیکه انقلاب شده باشد که همه ذهنیتی درباره آن داشتند. درست است که از نظر زمانی این دو با یکدیگر هماهنگ نباشند. ما هم کلیت قصه را ایرانیزه کردیم. قصه درباره این بود که فردی از ایتالیا به آمریکا می رود برای اینکه ماهی بگیرد و عده ای مزاحمش می شوند و ما این را در قصه به این شکل آوردیم که از یک جای خشک به جایی سرسبز می رود.

** به همین خاطر قصه شما در شمال روایت شد؟

- شمال سمبلیک است، سیستان هم سمبلیک است. حتی ایرانی که در قصه روایت می شود واقعا ممکن است از نظر سیر تاریخی و زمانی مقداری با واقعیت مغایر باشد. اما از بستری که در ایران بوده و اتفاق هایی که مردم ایران از آن ذهنیتی دارند، ما در آداپته کردن فضا سعی کردیم به سمت باورپذیری مخاطب از قصه و فضا نزدیک شویم؛ بنابراین از نظر مضمون و فضا و اتمسفر قصه هیچ ارتباطی نمی تواند به پس از باران یا کار های مشابه داشته باشد. اما از نظر بستر، مثل وقایع بیرونی و فضای سرسبز شمال می تواند با خیلی از کار ها شباهت داشته باشد. اما خوشحالم که این کار با سریال خوبی مثل پس از باران مقایسه می شود. درباره رحیم نوروزی و شباهت نقشش به نقشی که در پس از باران بازی نموده بود هم به این دلیل که آن کاراکتر را با جزئیات ندیدم، واقعا نمی دانم.

** درباره بخش های مربوط به جنگ و انقلاب چقدر تغییرات اعمال شد؟

- در آن رمان هم شخصیت اصلی به فضای جنگ داخلی آمریکا می رفت و زخمی و جانباز می شد و باقی زندگی اش را از سر می گرفت و این داستان بیشتر محملی بود تا کاراکتر ها راستا زندگیشان تغییر کند و تمرکز بر روی کاراکتر شاید باعث شده باشد تماشاچی با این فضا ارتباط برقرار کند.

** با اینکه قصه این سریال در 60 سال بحرانی ایران اتفاق می افتد، چرا ورود مستقیم به ماجرای انقلاب نداشتید.

-به این دلیل که تحلیلی در این باره نداشتیم و فرصت این کار هم نبود و وظیفه قصه ما ایجاب نمی کرد. هدف قصه وارش قرار دادن شخصیت ها در موقعیت های مختلف بود. ژانر این سریال چنین اجازه ای به ما نمی داد چراکه عاشقانه تاریخی بود. پس بنابراین اگر قرار بود بخش انقلاب و جنگ در این کار پررنگ شود باز هم قصه عاشقانه به کار تزریق می شد تا با ژانر کلی قصه هماهنگی داشته باشد. انقلاب باعث می شود که عشق میان آدم ها پنهان شود

** درباره انتخاب بازیگران این سریال توضیحی می دهید؟ نقش وارش که دو بازیگر برای ایفای آن انتخاب شدند و همچنین بهنام تشکر که در این سریال از فضای سریال های کمدی فاصله گرفته است.

- معتقدم بازیگر بخش اساسی کار های نمایشی است و دغدغه ذهنیم این است که چطور می توانم بازیگری که در کار های قبلی به شکل های مختلف دیده شده، را به قالب دیگری ببرم. آقای تشکر هم از فضای کمدی وارد فضای جدیدتر شده که برای خودش و مخاطب هم جذاب بود و خوشبختانه به غیر از دو سه قسمت ابتدایی که مخاطب از او ذهنیتی نداشت در ادامه آنقدر خودش را به باور رساند که مردم دوستش داشتند و حتی بعد از مرگش از قصه مردم ناراحت بودند. راهنمایی هاشمی شهرام قائدی هم نقش های متفاوتی در اینجا داشتند حتی بازیگر های نوجوان. همه این ها در کنار هم مجموعه ای از بازگران متنوع را برای ما رقم زد. مخاطب امروز ما خسته شده از چهره هایی که با اینکه خوب هستند، اما مدام خود را تکرار می نمایند.

دور زمین: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور ارزان، تور لحظه آخری، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه