اندیشکده، شکست جهانی شدن و سناریوی تشکیل بلوک بندی اقتصادی در پساکرونا - جعبه مهر

به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران ، آژانس خبری تاس مصاحبه ای را با آناتولی ترکنف ، رئیس پژوهشکده دولتی روابط بین الملل روسیه و اندیشکدهِ استراتژی های اوراسیایی منتشر کرده است. در این مصاحبه، تاثیر کووید-19 بر ساختارهای جهانی شدن، ویژگی نظام بین الملل و سناریوهای دوران پساکرونا بررسی شده است.

ترکنف در رابطه با تشبیه شرایط ویروس کرونا به یک جنگ بزرگ، گفته است: مقایسه همه گیری ویروس کرونا با یک جنگ بزرگ تقریبا نادرست است. کووید-19 ظرفیت های صنعتی، حمل و نقل و زیرساخت های اجتماعی را از بین نمی برد. این موضوع باعث می گردد تا تعاملات درون جامعه و فعالیت دولت ها را در عرصه بین المللی تنظیم کنیم. بنابراین اگر قرار باشد مقایسه ای صورت بگیرد، شرایط کنونی را نه با جنگ، بلکه با بیماری های همه گیری که تاثیر گسترده و تعیین کننده ای در تاریخ بشر داشته است، می توان مقایسه کرد.

وی می افزاید: به جای تبدیل شدن به گروگان نوآوری و درگیری در کشف آمریکا، بایستی میزان تاثیرگذاری کووید-19 را بر سیاست جهانی و اقتصاد بین المللی ارزیابی گردد. اول از همه باید درک گردد که جهان هیچگاه در شرایط ایستا نبوده و نخواهد بود. ویروس کرونا اختلافات بین بازیگران مختلف، تحریم ها و منافع ملی را متوقف نکرده است، اما ممکن است در برخی موارد به عنوان یک نیروی متعادل کننده و حتی کاهشی عمل کرده باشد.

تحلیگر روس معتقد است که انگیزه جدیدی برای تحول دیجیتال در حوزه های فناوری های جدید ارتباطات از راه دور، مدیریت در دولت و تجارت، وسایل حمل و نقل بدون سرنشین و آماد به وجود آمده است. فناوری های دیجیتال می توانند انگیزه نوینی برای توسعه ایجاد کنند اما نابرابری های جدیدی نیز به وجود خواهد آمد. همچنین برای اطمینان از اعمال قرنطینه، سیستم های کنترل کننده دیجیتال در بسیاری از کشورها مستقر شده است، اما جنبه های قانونی و اخلاقی آن هنوز مورد ارزیابی قرار نگرفته اند.

به نظر وی، اهمیت حاکمیت دولت همچنان باقی خواهد ماند. چراکه در مبارزه با ویروس کرونا، در این شرایط تنها شرایط پزشکی پیشرفته و مؤثر تعیین کننده نیست، بلکه سازماندهی قرنطینه و به حداقل رساندن آسیب های مالی و اجتماعی نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

سناریویِ شکل گیری بلوک بندی های مالی و فنی

ترکنف با توجه به ساختار نظام بین الملل در پساکرونا، بیان می کند: ایالات متحده آمریکا و چین با درک این موضوع که جهانی شدن در حال شکست است، تلاش می کنند تا بلوک های فنی و مالی در اطراف خود ایجاد کنند. یعنی جوامعی بزرگی از دولت ها با یک رهبری فناوری یا یک مرکز انتشار به همراه شرکت های پیشرفته و بازار نسبتا پرظرفیت شکل می گیرد. در این ساختار غریبه ها به دلایل امنیتی اجازه ندارند وارد مرزبندی بلوک دیگر شوند.

وی ادامه می دهد: در صورت وقوع چنین سناریویی، تجارت و سرمایه گذاری بین المللی گرایش به تابع و محیط این بلوک بندی های مالی و فنی دارد. همکاری های بین المللی دورن بلوک پویاست اما بین دو بلوک نسبتا ضعیف است. این شرایط، رقابت بین قدرت های بزرگ را بیشتر می کند و ساختار جدیدی از جهانی چند محوری را ایجاد می کند. در واقع شرایط همه برای خودشان مورد پیش بینی است.

در این مصاحبه آمده است: اگر آسیب های ناشی از ویروس کرونا و رکود مالی برای واشنگتن گسترده تر نگردد، می توان انتظار داشت که مناسبات ایالات متحده آمریکا و چین به توازن و دوران همکاری و رقابت باز گردد. اما اگر اوضاع داخلی آمریکا بهبود نیابد و سیاستمداران آمریکایی همچنان به یک گناهکار یا مقصر نیاز داشته باشند، روابط واشنگتن و پکن روز به روز وخیم تر می گردد.

روسیه نیز پس از دوران اتحاد جماهیر شوروی، هنوز به هیچ یک از بلوک های مالی و فنی ملحق نشده است. مسکو از پایه تکنولوژیکی مطلوبی برخوردار است و چشم اندازهای گسترده ای برای همکاری در چارچوب اتحادیه مالی اوراسیا، کشورهای مشترک المنافع و تعامل با کشورهای پیشرو در اتحادیه اروپا وجود دارد. اما روسیه فاقد سیستم مالی قدرتمند و ظرفیت قابل توجه بازار است.

ترکنف در انتها تاکید می کند که ظرفیت بازار به خصوص برای توسعه فناوری های دیجیتال مربوط به پردازش داده ها بسیار مهم است. در اینجا یک وابستگی مستقیمی بین تعداد بیشتر کاربران، افزایش داده ها و ایجاد فرصت های بیشتر برای بهبود فناوری های مبتنی بر هوش مصنوعی وجود دارد. داده ها یک عامل کلیدی در توسعه اقتصاد دیجیتال است، کنترل آنها هم مزیت مالی و هم مزایای سیاسی برای بازیگران بین المللی ایجاد می کند و تقریبا هیچ مکانیسم نظارتی هم وجود ندارد.