با کی روش پیشرفت نکردیم با زیدان هم پیشرفت نمی کنیم - جعبه مهر

به گزارش خبرنگاران: خبرآنلاین نوشت: صدمین حضور کارلوس کی روش روی نیمکت تیم ملی ایران، بدترین نتیجه او را به همراه داشت. باخت 0-3 آن هم به ژاپن، چیزی نبود که شاگردان سرمربی پرتغالی به آن عادت داشته باشند. او از تیم ملی ایران خداحافظی کرد و تصمیم گرفت ادامه دوران سرمربی گری اش را در کشور دیگری دنبال کند. هشت سال حضور او روی نیمکت تیم ملی ایران، به جز دو صعود پیاپی به جام دنیای و یک صعود به نیمه نهایی جام ملت های آسیا، سرشار از دستاوردهای متعدد بود. او در کشوری که سرمربی های تیم ملی حتی از بازگشت به خاکش هم هراس دارند، نسل تیم ملی را با شجاعت تغییر داد. شاید حتی مخالفان او هم به یاد نمی آورند تیم ملی پیش از شکست به اسپانیا، آخرین بار در کدام دیدار رسمی شکست خورده بود. اما بزرگترین دستاورد کی روش حتی سال ها صدرنشینی بر بام قاره کهن نبود. مهم ترین محصول سرمربی پرتغالی در ایران، کمپ تیم ملی بود.

در دهه های گذشته، سرمربی های متعددی به فوتبال آسیا آمده و با ادعای تغییرات شگرف مدعی شده بودند جهت فوتبال کشورهای آسیایی را تغییر خواهند داد. شاید آخرین و جذاب ترین نمونه، مارچلو لیپی باشد که پس از چندین سال حضور در فوتبال چین و استفاده از امکانات متعدد این کشور، باز هم نتوانست افتخاری برای فوتبال دومین اقتصاد بزرگ دنیا به ارمغان بیاورد. در میان سرمربی های مدعی در آسیا، کی روش یک استثنای بزرگ بود. او از همان روز نخستی که در ایران حضور پیدا کرد، به ساخت یک مجموعه مجهز تاکید داشت. کی روش فهمیده بود فوتبال ایران بر خلاف بسیاری از رقبای حتی ضعیف ترش از امکانات درجه یک ورزشی محروم است. کوشش های او برای فهمیدن و فهماندن دلایل این محرومیت، باعث شد بسیاری از افرادی که از فقر تجهیزات ورزشی ایران سود می بردند، با او دشمنی عجیبی پیدا نمایند. کی روش می دانست که توانایی تغییر گذشته فوتبال ایران را ندارد و تاثیرگذاری اش در آینده فوتبال ایران هم در کوتاه مدت تعیین نخواهد شد. بنابراین او همه تمرکزش را روی حال تیم ملی ایران گذاشت.

او هر چه بیشتر کوشش می کرد، همکاری کمتری می دید. کی روش برای تیم ملی کمپ ساخت اما باشگاه ها بازیکنانشان را در روزهای فیفا هم به او تحویل نمی دادند. او برای تیم های ملی پایه فوتبال ایران هم در کمپ تیم ملی امکانات واقع شده است اما سرمربی های تیم های ملی پایه، اعتقادی او به نداشتند. او کوشش می کرد با سرمربی های لیگ ارتباط برقرار کند اما آنها پیشنهاد سرمربی تیم ملی را رد می کردند. در فضایی که همه با هم دشمن بودند، کی روش به دشمن اصلی همه تبدیل شد. حالا اهالی فوتبال ایران به جای این که از یکدیگر انتقاد نمایند، از کی روش انتقاد می کردند. سرمربی پرتغالی ناخودمطلع باعث شده بود همه فساد فوتبال ایران پشت سر او مخفی شوند و تنها راهکارش را مقابله تند و تیز با آن هایی می دانست که از نام او سوءاستفاده می کردند.

سرمربی سابق رئال مادرید که فهمیده بود در فوتبال ایران چیزی به نام برنامه ریزی وجود ندارد، برای پیدا کردن روزنه های پیشرفت به سراغ فوتبال غرب رفت. در دوران او، بازیکن های دورگه بیش از هر زمان دیگری به تیم ملی ایران آمدند؛ از رضا قوچان نژاد تا استیون بیت آشور و از اشکان دژاگه تا سامان قدوس. سطح فوتبالیست های دورگه ایرانی از سطح بهترین بازیکنان فوتبال ایران هم بالاتر بود؛ چرا که آنان در فضایی کاملاً حرفه ای رشد نموده بودند و مدار پیشرفتشان نه بر اساس رانت ها بلکه بر اساس شایستگی ها در حرکت بود. بازگشت ایرانی های ساکن غرب به فوتبال ایران یاری کرد یک سطح بالاتر رخ نمایی کند. حالا تیم ملی با بازیکنانی بازی می کرد که پس از تعویض شدن، چیزی را لگد نمی کردند. بازیکنانی که علیه سرمربی شان حرف نمی زدند و نقدها را نه برای ویرانی بلکه برای سازندگی به زبان می آوردند. آنها این حقایق را از سرمربی خود آموخته بودند.

اما کی روش هر چه در زمین بازی پیشرفت بیشتری می کرد، بیرون مستطیل سبز بیشتر در تنگنا قرار می گرفت. فدراسیون فوتبال پولی را که پاداش تیم ملی بود و قرار بود برای آنان هزینه کند را به سایر تیم ها تقدیم می کرد و به تیم ملی بی توجه بود. برنامه هایی که فدراسیون برای پیشرفت تیم ملی در نظر داشت، چند سطح پایین تر از انتظارات کی روش بود و سرمربی تیم ملی هم کاملاً به این موضوع واقف بود. او فهمید چرخش توپ های فوتبال در ایران هر هدفی دارد به جز اهداف ورزشی و اجتماعی. شاید بی دلیل نبود که در آخرین روزهای حضورش روی نیمکت تیم ملی ایران، از فدراسیون فوتبال قطر تشکر کرد که امکانات ارزشمندی را به تیم او هدیه داده بود. به نظر می رسید قطری ها در کوتاه ترین زمان ممکن، ذهنیت کی روش را درک نموده بودند. اتفاقی که مسئولان فدراسیون فوتبال ایران پس از هشت سال، هنوز هم از درک آن عاجز بودند. مهدی تاج پس از هشت سال همکاری با سرمربی پرتغالی، او را آجیل می نامد و هنوز هم نمی داند حرف های کی روش دقیقاً با چه هدفی مطرح می شود. شاید هم رئیس فدراسیون فوتبال به حقیقت زبان کی روش مطلع است اما…

فدراسیون فوتبال به همان دلیل در هشت سال گذشته هیچ بازی محبت آمیز باکیفیتی برای کی روش فراهم نکرد که توانایی دریافت پاداش تیم های ملی و باشگاهی ایران را از کنفدراسیون فوتبال آسیا نداشت. دقیقاً به همان علتی که تیم ملی تا پیش از جام دنیای روسیه از پوشیدن یک برند محترمانه محروم بود. کارلوس کی روش به طور واضح می دید که چگونه در فوتبال ایران منافع فرد بر منافع جمع ارجعیت دارد. کوشش های او برای خاتمه دادن به اشتباهات مردان فوتبال ایران نتایج دلسردنماینده ای داشت اما سرمربی پرتغالی می خواست با حداقل امکانات هم پیروز باشد. او به تیم ملی ایران ذهنیت نوینی بخشید. به تیمی که مهم ترین تاکتیکش خرد کردن صورت رقبا با کفش استوک بود، احترام را برگرداند و به همه شاگردانش آموزش داد برای محترم شمارده شدن ابتدا باید احترام گذاشتن را یاد بگیرند. اما همه کوشش های هشت ساله سرمربی پرتغالی در بازی مقابل ژاپن ویران شد؛ جایی که شاگردان او به جای دویدن دنبال توپ به داور اعتراض کردند؛ جایی که تیم ملی ایران همه تاکتیک هایش را فراموش کرد و دوباره به همان سیستم سانتر از جناحین بازگشت؛ جایی که نه تنها کی روش، حتی مسئولان فدراسیون فوتبال ایران هم فهمیدند مسائل تیم ملی ایران نه روی زمین چمن، بلکه به ریشه ساق های بازیکنانشان بازمی شود.

کی روش می دانست که ذهنیت متفاوت سربازانش بالاخره یک روز کار دست او خواهد داد. شاید به همین دلیل به نپوشیدن کت قهرمانی تاکید می کرد. او می دانست که برنامه ریزی فوتبال ایران اصلاً قابل مقایسه با کره جنوبی و ژاپن نبود و حالا قطر دست نیافتنی ترین رقیب شاگردان او به حساب می آمد. این یک حقیقت تلخ است که باید با آن روبرو شویم؛ فوتبال ایران مسائل ریشه ای دارد و همان طور که با کی روش درمان نشد، با زیدان و مورینیو هم راهی پیدا نخواهد کرد. اگر فلیکس سانچس قهرمان آسیا می شد، شاگردانش در قطر را از دوران نوجوانی آنها پرورش داده بود و شناخت واضحی از آنان داشت. اما سرمربی تیم ملی ایران حتی پاسخ درستی از سرمربی تیم های پایه ایران دریافت نمی کرد. او در طول سال ها حضور در فوتبال ایران نتوانست شناخت کاملی از ساختار فوتبال پایه ایران به دست بیاورد چرا که فوتبال ایران هرگز ساختار تعیینی نداشت.

انگار کی روش هم فهمیده بود فوتبال ایران فقط هست که وجود داشته باشد و قرار نیست برنامه تعیینی برای پیشرفت آن مطرح شود. او کوشش کرد تیم ملی ایران را قهرمان آسیا کند اما در نهایت به ذهنیتی باخت که از کودکی به بازیکنانش تحمیل شده بود. ذهنیتی که قابل دستکاری نبود و کوشش های او برای تغییر آن هرگز پاسخ های طولانی مدت نداشت. این ذهنیت ارتباطی با عملکرد سرمربی ندارد. بنابراین اگر لوران بلان هم روی نیمکت تیم ملی حضور پیدا کند، تأثیر شگفت انگیزی نخواهد داشت.

فوتبال ایران تا زمانی که برای اردوهایش به زمین های خارج از کشور احتیاج داشته باشد، پیشرفت نخواهد کرد. تا زمانی که برند لباس تیم های فوتبال ملی ایران یکسان نباشد، یک ملت و یک ضربان قلب معنایی نخواهد داشت. تا زمانی که استعدادهای فوتبال ایران از رشت و اهواز به طور مستقیم به اروپا منتقل می شوند، نباید از لیگ حرفه ای صحبت کنیم. تا روزی که فوتبال ایران اعضایش را از سوئد و آلمان دعوت کند، نباید امیدوار باشیم. تا هنگامی که داوری بزرگترین دغدغه یک سرمربی ایرانی است، نباید از اعتراض بازیکنان تیم ملی به قاضی مسابقه شکایت کنیم و از همه مهم تر، تا زمانی که نیمی از جامعه ایران از حضور در استادیوم ها محروم هستند، شاید بهتر باشد هرگز از فوتبال سخنی به زبان نیاوریم.

دور زمین: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور ارزان، تور لحظه آخری، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه