جزئیات ایمنی زایی 4 واکسن کرونای در حال تزریق در کشور - جعبه مهر

چهار نوع واکسن کووید-19 به کشور وارد شده اند تا بر اساس اولویت های معین شده در سند ملی واکسیناسیون به افراد دارای اولویت تزریق شوند. در حال حاضر بعد از اتمام فاز اول واکسیناسیون که شامل کادر درمان، کارکنان خانه های سالمندان، جانبازان شیمیایی، تنفسی و بالای 50 درصد، کارکنان مربوط به تغسیل اموات، افراد کم توان ذهنی و جسمی و بیماران خاص و صعب العلاج بود، دومین فاز واکسیناسیون علیه کرونا از روز سه شنبه هفتم اردیبهشت ماه شروع شد و در دو بخش شامل افراد به ترتیب از سنین 80 سال به بالا، 75 تا 80، 70 تا 75، 65 تا 70 و بیماران زمینه ای و صعب العلاج، و در عین حال افراد 16 تا 64 ساله ای که حداقل دارای یک بیماری زمینه ای هستند، پیش می رود. در عین حال گفته می گردد به دلیل بالا بودن جمعیت افراد در اولویت در فاز دوم، این فاز طولانی تر بوده و شاید تا تیر ماه 1400 به طول انجامد.

باید توجه کرد که تا زمان ورود واکسن های کرونای ایرانی به فاز فراوری انبوه، واردات واکسن در دستور کار است و تا کنون چهار نوع واکسن یعنی؛ آسترازنکا در قالب سبد کووکس و فراوری کشور کره جنوبی، اسپوتنیک روسی، واکسن چینی و بهارات هندی وارد ایران شده اند.

در این گزارش می توانید بر اساس اعلام دانشگاه علوم پزشکی تهران، همه چیز درباره ایمنی، میزان اثربخشی، عوارض جانبی، موارد احتیاط در تزریق و موارد منع مصرف تزریق این واکسن ها را بخوانید:

واکسن آسترازنکا

واکسن 19-COVID آسترازنکا واکسنی است که برای محافظت از افراد بزرگتر از 18 سال در مقابل بیماری COVID 19 ساخته شده و در کشورهای مختلف، در گروه های سنی مختلف در حال استفاده است. باید توجه کرد که واکسن وارد شده به ایران فراوری کارخانه Bio SK کره جنوبی است.

واکسن 19-COVID آسترازنکا موجب تحریک دفاع طبیعی بدن (سیستم ایمنی) می گردد. این واکسن دلیل ایجاد آنتی بادی بدن در مقابل ویروس است که به محافظت از فرد در مقابل 19-COVID در آینده یاری می نماید. باید توجه کرد که هیچ یک از ترکیبات موجود در این واکسن منجر به بروز 19-COVID نمی شوند.

بنابراعلام دانشگاه علوم پزشکی تهران، اثربخشی واکسن آسترازنکا علیه ابتلا به بیماری علامت دار کووید-19 در آنالیز اولیه سازمان جهانی بهداشت در فوریه 2021، برابر 63 درصد ذکر شده است. هر چند که با افزایش فاصله نوبت اول و دوم از چهار هفته به 12 هفته، اثربخشی بالاتر و تا 79 درصد نیز اعلام شده است.

این واکسن تاییدیه مصرف در برزیل را دارد و در 53 کشور دیگر از جمله در اتحادیه اروپا و ... و همچنین سازمان جهانی بهداشت مجوز مصرف اضطراری دارد.

باید توجه کرد که مانند هر واکسن دیگری، واکسن 19-COVID آسترازنکا هم نمی تواند تمام افرادی را که واکسینه شده اند، از بیماری 19-COVID محافظت کند.

محلول قابل تزریق این واکسن، محلول بی رنگ متمایل به قهوه ای کمرنگ، شفاف تا کمی مات و فاقد ذرات معلق است. ویال های 10 دز (5 میلی) این واکسن در بسته های 10 تایی (100 دوزی) قرار دارند.

باید توجه کرد که موارد ممنوعیت مصرف واکسن کرونای آسترازنکا به توضیح زیر است:

- وجود سابقه واکنش حساسیتی شدید (آنافیلاکسی) به دوز قبلی یا ترکیبات این واکسن. بهتر است افرادی که سابقه واکنش آنافیلاکسی با سایر فراورده های غذایی یا دارویی داشته اند نیز از دریافت این واکسن خودداری نمایند.

- در عین حال به جهت احتیاط از نظر بروز آنافیلاکسی، توصیه می گردد همه افراد واکسینه شده حداقل 15 دقیقه در مرکز دریافت واکسن بمانند.

- در صورت وجود تب بالای 38 درجه دریافت واکسن باید به تعویق افتد و فرد از نظر ابتلا به سایر بیماری ها از جمله کووید-19 آنالیز گردد.

- باید توجه کرد که وجود بیماری های خفیف منع دریافت واکسن نیست.

استفاده در موارد خاص

گروه های سنی بالای 18 سال: سازمان بهداشت جهانی استفاده از این واکسن را برای همه گروه های سنی بالای 18 سال مجوز مصرف اضطراری داده است. البته در ماه های اخیر موارد نادری از بروز عارضه ایجاد لخته خون در سیستم وریدی بدن (از جمله عروق مغزی) سبب نگرانی و قطع برنامه واکسیناسیون در معدودی از کشورها شده یا بعضی کشورها محدوده سنی برای استفاده واکسن قرار داده اند.

گرچه رابطه علیتی عارضه یاد شده با واکسن هنوز اثبات نشده است، اما بروز آن در زنان و در سنین زیر 65 سال بیشتر گزارش شده است.

در عین حال بروز این عارضه نادر، حدود چهار در یک میلیون فرد واکسینه شده براورد شده است. این عارضه عموما چهار تا 28 روز بعد اتفاق افتاده است. میزان بروز این عارضه بعد از ابتلا به بیماری کووید-19 بیش از هزار برابر بیشتر از احتمال بروز بعد از واکسن است.

بر این اساس با توجه به فواید بسیار زیاد دریافت واکسن در مقایسه با ریسک این عارضه نادر، استفاده از این واکسن برای همه گروه های سنی بالای 18 سال از سوی وزارت بهداشت توصیه شده است.

نکته مورد توجه در واکسن آسترازنکا این است که اگر بیماری خونریزی دهنده یا مبتلا به اختلال انعقادی (هموفیلی) دارید یا داروهای رقیق نماینده خون (ضدانعقادی) استفاده می کنید؛ واکسیناسیون باید در ساعت های اول بعد از دریافت فاکتورهای انعقادی انجام گردد.

بعد از تزریق واکسن هم محل حدود 30 دقیقه تحت فشار قرار داده گردد.

استفاده از واکسن آسترازنکا در دوران بارداری

زنان باردار در معرض ابتلا به فرم شدیدتر بیماری کووید-19 هستند و میزان زایمان زودرس نیز با بیماری افزایش می یابد. هر چند اطلاعات کافی در خصوص تجویز این واکسن در دوران بارداری هنوز در دسترس نیست، اما باید توجه داشت که واکسن از نوع غیر تکثیر شونده است. در حال حاضر توصیه می گردد خانم های باردار که در ریسک بالای ابتلا (مانند کارکنان بهداشتی درمانی) یا عوارض ابتلا به بیماری (دارای بیماری زمینه ای) هستند، واکسن را دریافت نمایند.

باید توجه کرد که قبل از واکسیناسیون احتیاج به تست آنالیز بارداری نیست و همچنین تاخیر در بارداری به دلیل واکسیناسیون با این واکسن توسط سازمان جهانی بهداشت توصیه نمی گردد.

استفاده از واکسن آسترازنکا در دوران شیردهی

هنوز تعیین نیست که واکسن در شیر ترشح می گردد یا خیر، اما به دلیل ماهیت غیر تکثیر شونده واکسن توصیه می گردد آن دسته از زنان که فرزندشان را شیر می دهند اگر در ریسک بالای ابتلا (مانند کارکنان بهداشتی درمانی) یا عوارض ابتلا به بیماری (دارای بیماری زمینه ای) هستند، واکسینه شده و احتیاجی به قطع شیردهی پس از واکسیناسیون ندارند.

استفاده از واکسن آسترازنکا در موارد ضعف سیستم ایمنی

با توجه به ماهیت واکسن که ویروس غیر تکثیر شونده است، بنابراین چنانچه افراد HIV مثبت، افراد با ضعف سیستم ایمنی و یا افراد دچار بیماری های اتوایمیون جزو گروه های اولویت دار، در ریسک بالای ابتلا(مانند کارکنان بهداشتی درمانی) یا عوارض ابتلا به بیماری (دارای بیماری زمینه ای) هستند، واکسینه شوند.

همچنین توصیه می گردد افرادیکه ایمونوگلوبولین و یا آنتی بادی منوکلونال دریافت نموده اند تا 90 روز بعد از دریافت این فراورده ها، واکسن را به تعویق بیندازند تا از تداخل واکنش سیستم ایمنی جلوگیری گردد.

اثر واکسن بر رانندگی و کار با ماشین آلات

باید توجه کرد که واکسن 19-COVID آسترازنکا هیچ اثر شناخته شده ای بر توانایی رانندگی و کار با ماشین آلات ندارد، اما عوارض جانبی لیست شده، ممکن است بر توانایی شما در رانندگی و کار با ماشین آلات تاثیر گذار باشد. اگر بعد از تزریق این واکسن، احساس ناخوشی می کنید از رانندگی و کار با ماشین آلات بپرهیزید.

نحوه دریافت واکسن 19-COVID آسترازنکا

واکسن 19-COVID آسترازنکا به صورت تزریق عضلانی معمول در قست فوقانی بازو (عضله دلتویید) تزریق می گردد. این واکسن در دو نوبت به فاصله 12 هفته توصیه می گردد. واکسن نوبت اول و دوم دقیقا یکسان هستند و در صورت تاخیر تزریق در اولین فرصت توصیه می گردد که تزریق گردد. مانند سایر واکسن ها برای اطمینان از ایجاد حداکثر اثربخشی واکسن دریافت هر دو نوبت طبق جدول زمانی، الزامی است مگر افرادی که منع دریافت نوبت دوم را داشته باشند. مانند افرادی که به دوز اول واکنش آنافیلاکسی می دهند. در صورت تزریق واکسن 19-COVID آسترازنکا در نوبت اول، از همان واکسن (و نه هیچ واکسن دیگری) باید برای تکمیل واکسیناسیون در دوز دوم استفاده کرد. البته ممکن است که بتوان از واکسن با برند تجاری کویشیلد که Covishield واکسن آسترازنکای فراوری شده توسط موسسه سرم هند است، برای دوز دوم استفاده کرد.

باید توجه کرد که حداقل فاصله بین دریافت این واکسن و سایر واکسن ها 14 روز است.

مانند هر داروی دیگر، این فرآورده نیز عوارض جانبی دارد، که البته همه به آن دچار نمی شوند. در مطالعات بالینی اجرا شده، تمام عوارض جانبی مشاهده شده خفیف تا متوسط بوده و در عرض چند روز برطرف شدند. در صورت مشاهده هرگونه عوارض جانبی خارج از لیست حتما به پزشک، داروساز یا پرستار خود اطلاع دهید. در صورت احتیاج به داروهای مسکن درد یا تب نیز می توانید از داروهای حاوی استامینوفن بهره ببرید.

عوارض بسیار شایع عبارتند از

- عوارض موضعی مانند درد، گرمی و خارش محل تزریق

- احساس کسالت عمومی، احساس خستگی و سرگیجه

- تب و لرز

- سردرد

- تهوع

- درد مفاصل یا عضلات.

نحوه نگهداری واکسن آسترازنکا:

واکسن 19-COVID آسترازنکا که تاریخ انقضا آن گذشته نباید مصرف گردد. تاریخ انقضا بر روی کارتن واکسن نوشته می گردد و منظور آخرین روز ماه ذکر شده است. این واکسن باید در دمای دو تا هشت درجه سانتی گراد نگهداری گردد و از یخ زدگی محافظت گردد. به منظور محافظت از نور، ویال ها را داخل بسته بندی کارتنی نگه داری کنید. واکسن فاقد هرگونه مواد نگهدارنده می باشد.

پس از باز کردن ویال باید حداکثر در مدت زمان 6 ساعت مصرف گردد و تا آن موقع باید در دمای 8-2 درجه نگهداری گردد. محتویات به جامانده پس از این زمان باید دور ریخته گردد.

باید واکسن را از نظر ظاهری آنالیز کرد و در صورت وجود تغییر رنگ یا وجود هرگونه ذرات معلق از استفاده واکسن خودداری نموده و باید ویال امحا گردد. از تکان دادن محکم ویال خودداری گردد. هر 5.0 ML واکسن باید توسط سرنگ به صورت داخل عضلانی در ناحیه عضله دلتوئید بازوی دست غیر غالب فرد، تزریق شده و برای هر تزریق از سرنگ و سرسوزن استریل و جداگانه برای هر فرد استفاده گردد.

واکسن اسپوتنیک روسیه

این واکسن نیز برای ایجاد مصونیت علیه ویروس کرونا 19-COVID است. واکسن اسپوتنیک، نوترکیب و با استفاده از وکتور آدنو ویروس انسانی 62 برای واکسن نوبت اول و آدنوویروس انسانی 5 برای واکسن نوبت دوم فراوری شده است. ژن فراوری گلیکوپروتئین S در ژنوم آدنوویروس قرار داده شده است. بنابراین آدنوویروس در سطح خودش این آنتی ژن را دارد که باعث تحریک سیستم ایمنی می گردد.

آنتی ژن S سبب اتصال ویروس کرونا به سلول های بدن و شروع فرایند بیماری می گردد. بنابراین با تحریک سیستم ایمنی می توان از ابتلا به بیماری محافظت کرد. آدنوویروس استفاده شده به عنوان وکتور، به نحوی تغییر داده شده که قابلیت تکثیر و بیماری زایی در بدن نخواهد داشت.

اثربخشی این واکسن 91.6 درصد است. هر چند که ممکن است اثربخشی آن در سالمندان و یا افراد با ضعف ایمنی کمتر باشد.

باید توجه کرد که بهترین پاسخ ایمنی از حدود دو هفته بعد از دریافت نوبت دوم واکسن ایجاد می گردد. طول مدت محافظت این واکسن مانند سایر واکسن ها هنوز تعیین نیست. مطالعات بالینی این واکسن مانند سایر واکسن ها همچنان ادامه دارد تا به ابهامات یاد شده پاسخ داده گردد. هر چند که ممکن است اثربخشی آن در سالمندان و یا افراد با ضعف ایمنی کمتر باشد.

موارد ممنوعیت مصرف واکسن اسپوتنیک عبارتند از

- دوره بارداری و شیردهی

- سابقه واکنش های حساسیتی شدید

- وجود هرگونه بیماری حاد با یا بدون تب (این افراد حدود دو هفته بعد از بهبودی می توانند مراجعه نمایند).

- افراد زیر 18 سال

- ظهور هرگونه عارضه شدید مانند واکنش حساسیتی مانند تب بالای 40 درجه، تشنج و... به دنبال تزریق نوبت اول که منع تجویز برای تزریق نوبت دوم محسوب می گردد.

واکسن های وارداتی در ویال های پنج دوزی، هر دوز نیم میلی لیتر، جمعا سه میلی لیتر و در حالت منجمد است. برای افتراق ویال ها در واکسن اسپوتنیک، ویال های نوبت اول آبی رنگ و ویال های نوبت دوم قرمز رنگ هستند.

تعداد نوبت دریافت این واکسن دو نوبت است که به فاصله 21 روز از همدیگر تجویز می گردد. توصیه به رعایت حداقل 21 روز است، اما اگر فردی با تاخیر مراجعه کرد، منعی برای تجویز نوبت دوم نیست.

تاکید می گردد که نوع واکسن برای نوبت اول و دوم با یکدیگر متفاوت است و باید حتما به این موضوع توجه گردد. دوز هر نوبت واکسن نیم میلی لیتر است که با سرنگ AD نیم میلی لیتر کشیده و در ناحیه عضله دلتوئید تزریق عضلانی می گردد. بهتر است تزریق در دست غیر غالب فرد گیرنده واکسن انجام گردد. مثال برای افراد راست دست، در ناحیه دلتوئید دست چپ انجام گردد.

ویال های واکسن باید تا قبل از تزریق به افراد، همیشه در دمای کمتر از منفی 18 درجه باشند. بنابراین تاکید می گردد دمای فریزر نگهداری واکسن در سردترین حالت ممکن تنظیم گردد تا دمای فریزر بین منفی 20 تا منفی 25 باشد. به این ترتیب قبل از انتقال واکسن، باید فریزر در محل دریافت واکسن حداقل یک روز قبل روشن شده و در سردترین حالت ممکن تنظیم گردد.

واکسن باید در فریزر اختصاصی نگهداری واکسن باشد و نه در فریزرهای نگهداری آیس پک. واکسن از سردخانه مرکزی واکسن به فریزر روم یا سردخانه های زیر صفر دانشگاه ها منتقل می گردد و تاکید می گردد که دما در همه حال باید کمتر از منفی 20 درجه سانتیگراد باشد. انتقال از سردخانه زیر صفر دانشگاه به شهرستان و از شهرستان به پایگاه های واکسیناسیون در مراکز بیمارستانی مشمول همین توصیه است.

در حین انتقال باید از ترمومتر دیجیتال برای پایش درجه حرارت در حین حمل استفاده گردد. واکسن ها بلافاصله پس از رسیدن به مقصد و بدون فوت وقت در داخل فریزر از قبل آماده شده قرار داده شوند.

در واکسن اسپوتنیک هر ویال حاوی پنج دوز واکسن است و تعداد 20 عدد از ویال ها در یک بسته کارتونی قرار دارند. بنابراین هر بسته معادل 100 دوز است. اگر تعداد مراجعین زیاد است، می توان هر یک ساعت یک بار چند ویال را از فریزر خارج کرد به حدی که اطمینان باشد در کمتر از دو ساعت قطعا مصرف می شوند. در دمای اتاق ویال های منجمد احتمالا در عرض حدود 10 تا 15 دقیقه آب می شوند. قبل از استفاده مطمئن شوید که قطعات یخ داخل ویال نیست و کاملا آب شده است.

برای تزریق ویال های واکسن اسپوتنیک باید آن ها را دو یا سه مرتبه ملایم تکان دهید تا محتویات آن بهم بخورد. دقت گردد مانند ویال واکسن پنج گانه و ثالث محکم تکان ندهید بلکه ملایم انجام گردد. ویال های آب شده در دمای اتاق تا 2 ساعت قابل استفاده هستند و پس از آن باید معدوم شوند. ویال های آب شده به هیچ وجه نباید مجدد منجمد شوند.

قبل از تزریق از فرد در خصوص سابقه از حال رفتن در حین خونگیری یا تزریقات پرسش گردد و در افرادیکه سابقه مثبت دارند، تزریق واکسن حتما در حالت نشسته انجام گردد و سپس حدود 10 دقیقه درازکش روی تخت معاینه استراحت نمایند.

دقت گردد در افرادیکه برای نوبت اول مراجعه نموده اند، فقط ویال آبی رنگ که مخصوص نوبت اول است و برای افراد مراجعه نماینده برای نوبت دوم فقط از ویال قرمز رنگ استفاده گردد.

عوارض واکسن اسپوتنیک

براساس مطالعات بالینی اجرا شده، عوارض واکسن نوبت اول یا دوم عموما خفیف و متوسط بوده و در طی حدود سه روز برطرف می شوند.

شایعترین عارضه ایجاد حالت شبه آنفلوانزای خفیف شامل تب، لرز، دردهای عضلانی و مفصلی، گلو درد، احتقان و آبریزش بینی، ضعف، احساس ناخوشی و سردرد یا عوارض موضعی مانند درد و تورم و قرمزی محل تزریق هستند.

عوارض فوق عموما خودبه خود بهبود می یابند، اما می توان از مسکن های ضد التهابی غیر استروئیدی برای کنترل تب یا از آنتی هیستامین ها برای عوارض موضعی استفاده کرد.

عوارض کمتر شایع عبارتند از تهوع، بی اشتهایی و بزرگی غدد لنفی منطقه ای هستند و به ندرت هم گیجی و سنکوپ گزارش شده است. افزایش موقت آنزیم های کبدی، افزایش کراتینین سرم و CPK، کاهش نوتروفیل ها، افزایش لنفوسیت ها، افزایش و کاهش پلاکت ها، کاهش هماتوکریت و افزایش ESR نیز گزارش شده است.

تداخل دارویی این واکسن با سایر داروها مطالعه نشده است.

در چه مواردی واکسن اسپوتنیک باید با احتیاط تزریق گردد؟

در مواردی مانند بیماری مزمن کبدی، کلیوی، بیماری های متابولیک (دیابت کنترل نشده و اختلال فاحش عملکرد تیروئید)، اختلالات خونی (مانند هموفیلی یا اختلالات انعقادی)، صرع و سایر بیماری های اعصاب مرکزی یا سابقه سکته مغزی، بیماری های عروق کرونر، میوکاردیت، اندوکاردیت و یا پریکاردیت، بیماران مبتلا به بیماری های خودایمنی (اتوایمیون) و مبتلایان به سرطان های بدخیم، این واکسن باید با احتیاط تزریق گردد.

در عین حال به دلیل احتمال بروز واکنش های حساسیتی شدید و آنافیلاکسی، امکانات دارویی و تجهیزات اولیه احیا و همچنین آمادگی خدمات اورژانس پزشکی و انتقال بیماران احتمالی باید پیش بینی شده باشد.

همچنین باید توجه کرد که افرادیکه در آنالیز اولیه قبل از ورود به پایگاه واکسیناسیون تب بالای 37 درجه دارند اجازه واکسیناسیون تا برطرف بیماری احتمالی زمینه ای ندارند. افرادیکه سابقه ابتلا به بیماری کرونا را در یک سال گذشته داشته اند، می توانند واکسینه شوند. همچنین واکسیناسیون کرونا برای عموم افرادیکه در گروه های اولویت دار قرار دارند اختیاری است و الزام وجود ندارد.

واکسن چینی

واکسن سینوفارم از نوع واکسن غیبرطرفال شده ویروس کووید 19 است که توسط یک شرکت چینی فراوری شده است. برای تهیه واکسن ابتدا ویروس در روی کشت سلولی تکثیر شده، سپس با استفاده از بتا پروپیوالکتون غیبرطرفال شده، بعد از عملیات تغلیظ و خالص سازی، با ادجوان آلومینیوم به شکل مایع واکسن تبدیل شده است.

ظاهر محلول سوسپانسیون نیمه شفاف کمی سفید رنگ است که ممکن است لایه رسوب داشته باشد، اما به سادگی با تکان دادن سوسپانسیون یکنواخت می گردد. بعد از دریافت واکسن، آنتی بادی علیه ویروس کووید 19 در بدن ایجاد شده و سبب محافظت و مصونیت فرد در مقابل بیماری می گردد. البته باید در نظر داشت که هیچ واکسنی مصونیت کامل ایجاد نمی نماید و اثربخشی این واکسن 79 درصد ذکر شده است.

این واکسن برای افراد 18 تا 60 سال کاربرد دارد. هر چند در بروشور واکسن بالای 18 سال ذکر شده است، اما از آنجایی که حجم گروه مطالعه شده در سالمندان محدود بوده، بنابراین تا زمان دریافت اطلاعات تکمیلی، فعال توصیه به استفاده در گروه سنی 18 تا 60 سال می گردد.

این واکسن در قالب ویال تک دوز است. هر ویال حاوی نیم سی سی واکسن برای تزریق عضلانی است. محل تزریق در عضله دلتوئید، در یک سوم فوقانی خارجی بازو است. برای ایجاد ایمنی کافی باید دو نوبت تزریق واکسن به فاصله 28 روز انجام گردد. نوع واکسن در تزریق نوبت اول و دوم کاملا یکسان است و تفاوتی ندارد.

این واکسن باید در دمای نگهداری یخچال یعنی دو تا هشت درجه سانتیگراد نگهداری گردد. به هیچ وجه یخ نزند. بعد از باز کردن آن باید بلافاصله تزریق گردد. بعد از برداشتن درپوش ویال و در زمان تزریق، از تماس مواد ضدعفونی نماینده با واکسن پرهیز گردد. قبل از تزریق با دو یا سه مرتبه تکان دادن، از یکنواخت شدن سوسپانسیون اطمینان حاصل گردد. در صورت وجود جسم خارجی، لخته، مخدوش بودن برچسب واکسن یا تَرَک در ویال از مصرف خودداری گردد.

همچنین هر سه ویال تک دوز داخل یک باکس مقوایی است و هر 200 عدد باکس مقوایی داخل یک کارتن قرار گرفته است. واکسن نوبت اول و دوم هیچ تفاوتی باهم نمی نماید و یک نوع واکسن برای هر دو نوبت استفاده می گردد. بنابراین نوع واکسن در نوبت اول و دوم یکسان است.

عوارض جانبی واکسن چینی مورد استفاده در ایران

عوارض خیلی شایع این واکسن که در بالاتر از 10 درصد از گیرندگان واکسن دیده می گردد، درد محل تزریق بوده است. همچنین عوارض شایع آن که در بین یک تا 10 درصد از گیرندگان واکسن بروز می یابد، تب موقت، احساس ضعف، سردرد، اسهال و همچنین قرمزی، سفتی، تورم و خارش محل تزریق بوده است. در عین حال عوارض ناشایع آن که بین یک در هزار تا یک درصد گیرندگان واکسن است، راش (نوعی ضایعه پوستی) در محل تزریق، تهوع و استفراغ، خارش در محل های غیر از تزریق، درد عضلانی، درد مفاصل، خواب آلودگی و گیجی بوده است. در مطالعات بالینی عوارض شدید با این واکسن مشاهده نشده است.

در موارد زیر دریافت این واکسن ممنوع است

- اشخاصی که سابقه آلرژی به این واکسن و یا هر یک از اجزا تشکیل دهنده آن دارند.

- اشخاصی که سابقه واکنش های افزایش حساسیتی یا بیماری های مزمن شدید دارند.

- اشخاصی که دچار بیماری حاد متوسط تا شدید با یا بدون تب هستند تا زمان بهبودی ممنوعیت مصرف دارند.

- خانم های باردار و دوران شیرده

هشدارهای اختصاصی برایاین واکسن:

- تزریق داخل عروقی اکیدا ممنوع است.

- داروهای درمان آنافیلاکسی مانند اپی نفرین(نوعی محرک قوی قلبی) برای درمان واقعه احتمالی باید در دسترس باشند.

- افراد دریافت نماینده واکسن باید تا 30 دقیقه بعد از تزریق در دسترس بوده و در مرکز بمانند.

موارد احتیاط در مصرف واکسن چینی مورد استفاده در ایران

- در صورت وجود اختلالات انعقادی و یا کاهش پلاکت های خون به دلیل خطر خونریزی محل تزریق باید احتیاط گردد.

- در افراد با ضعف سیستم ایمنی یا افراد دریافت نماینده داروهای مضعف سیستم ایمنی (مانند بیماران سرطانی که در حال دریافت شیمی درمانی هستند) ممکن است پاسخ سیستم ایمنی به واکسن کاهش یابد. در این شرایط اگر امکان محافظت فرد با سایر روش های پیشگیری وجود دارد، می توان واکسیناسیون را تا خاتمه دوره مصرف داروها به تعویق انداخت. در افراد با ضعف مزمن سیستم ایمنی، واکسیناسیون توصیه می گردد گرچه ممکن است پاسخ ایمنی کمتر باشد.

- در موارد صرع کنترل نشده یا بیماری های عصبی پیشفراینده و افرادیکه سابقه ابتلا به گیلن باره (نوعی بیماری عصبی) داشته اند حتما نظر پزشک معالج قبل از دریافت واکسن پرسیده گردد.

در خصوص تداخل دارویی با سایر داروها مطالعات انجام نشده است.

این واکسن باید در دمای یخچال یعنی 2 تا 8 درجه نگهداری و منتقل گردد. به هیچ وجه یخ نزند و از مواجهه با نور محافظت گردد. طول مدت قابل نگهداری 24 ماه است.

واکسن بهارات هند

این واکسن برای ایجاد مصونیت علیه ویروس کرونا 19-COVID است و نوع غیبرطرفال شده تمام ذره ویروسی است که به شکل مایع سفید شفاف حاوی 6 میکروگرم ذره ویروسی کامل آنتی ژن ویروس کرونای غیر فعال شده (770-2020-) NIV Strain است.

واکسن بهارات برای افراد 18 سال و بالاتر قابل استفاده است.

این واکسن به شکل مایع آماده تزریق است که به شکل تزریق عضلانی نیم سی سی در ناحیه دلتوئید ترجیحا دست غیر غالب در دو نوبت به فاصله 28 روز استفاده می گردد.

ویال ها حاوی 10 دوز هستند که بعد از باز شدن باید در صورت نگهداری در دمای 8-2 درجه در عرض کمتر از 6 ساعت مصرف شوند. واکسن باید در دمای 8-2 درجه و دور از نور نگهداری گردد.

واکسن کرونای بهارات (کوواکسین) در فرم ویال 10 دوز (5 سی سی) در ایران وارد شده است.

موارد منع مصرف واکسن بهارات

- حساسیت به هر یک از اجزای واکسن

- خانم های باردار و دوران شیردهی

- در بیماری های حاد و یا تب دار

- اشخاص زیر 18 سال

تزریق این واکسن به صورت زیر جلدی، داخل جلدی یا وریدی ممنوع است، امکان بروز عارضه آنافیلاکسی وجود دارد. بنابراین باید در جایی تزریق انجام گردد که امکانات درمان آن فراهم باشد.

در عین حال فرد واکسینه شده باید تا 30 دقیقه بعد از دریافت واکسن تحت نظر باشد. قبل از استفاده، ویال واکسن را به خوبی تکان دهید تا سوسپانسیون یکنواخت سفید رنگ شفاف حاصل گردد. قبل از تجویز، ویال را از نظر وجود هر گونه ذرات نامحلول و یا جسم خارجی آنالیز کنید و اگر شک داشتید استفاده نکنید. در عین حال واکسن با دارو یا واکسن دیگری مخلوط نگردد.

شرایط تداخل واکسن بهارات با سایر فراورده های دارویی

- کلروکین و کورتیکواستروئیدها ممکن است باعث کاهش پاسخ آنتی بادی شوند.

- مصرف در دوره بارداری و یا دوران شیردهی مورد آنالیز قرار نگرفته است.

- تاثیر واکسن بر توانمندی رانندگی و یا کار با تجهیزات و ماشین آلات مورد آنالیز قرار نگرفته است.

عوارض جانبی احتمالی واکسن بهارات

در مطالعات بالینی فاز یک، دو و سه (روی 25800 نفر) هیچ مورد عارضه شدید گزارش نشده است. شایع ترین عارضه موضعی درد در محل تزریق بوده و شایع ترین عارضه سیستمیک سردرد و سپس ضعف، تب، درد و کوفتگی بدن، درد شکم، تهوع و استفراغ بوده است.

از عوارض کمتر شایع این واکسن نیز احساس گیجی، لرزش، تعریق، احساس سرما، سرفه و تورم محل تزریق بوده است. طول دوره محافظت واکسن تعیین نیست.

توجه داشته باشید که نوبت اول و دوم واکسن بهارات کاملاً یکسان است و تفاوتی در نوع واکسن نوبت اول و دوم وجود ندارد.

دور زمین: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور ارزان، تور لحظه آخری، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه