دلایل کندشدن احیای یوز ایرانی، ارائه تستی برای افزایش شانس باروری
به گزارش جعبه مهر، رییس پژوهشکده زیست فناوری رویان با بیان این که قوچ های وحشی شبیه سازی شده در باغ وحش اصفهان زاد و ولد دارند، به مطالعات صورت گرفته برای احیای یوز ایرانی اشاره نمود و گفت: مطالعات ما نشان داد که توانسته ایم جنین را با تخمک گربه سانان فراوری کنیم ولی برای انتقال جنین، به یک رحم بزرگ احتیاج داریم که متاسفانه این رحم در اختیار ما نیست.
به گزارش خبرنگاران، یوزپلنگ آسیایی زمانی در اکثر نقاط آسیا از شبه قاره هند تا افغانستان، ترکمنستان و ایران تا شبه جزیره عربستان و سوریه پراکنده بودند، اما در حال حاضر در فهرست جانوران در آستانه انقراض اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت واقع شده است و پراکندگی این گونه منحصر به نواحی دور افتاده ای در بیابان های ایران شده است.
آخرین گزارش مستند از یوزپلنگ در هندوستان به سال 1947 بر می گردد از آن موقع به بعد یوزپلنگ به سرعت از سرتاسر قلمرو خود ناپدید شد و امروزه ایران آخرین پناهگاه یوزپلنگ آسیایی در جهان به شمار می رود.
تخریب زیستگاه ها و ناامنی در آنها نیز باعث شد یوزپلنگ ایرانی زیستگاه های خود را ترک نمایند. علاوه بر آن در سال های اخیر اقدام به گسترش شبکه جاده ای کشور موجب شد که این امر به تهدید دیگری برای جان پلنگ های ایران بدل گردد؛ چراکه پلنگ ها به دلیل برخورد با خودروهای عبوری کشته می شوند. همه این عوامل باعث شده که جمعیت پلنگ ایرانی روز به روز کاهش یابد، به طوری که در بسیاری از مناطق دچار کاهش چشمگیر شده و همین موضوع موجبات نگرانی کارشناسان و علاقمندان را فراهم نموده است.
اکنون حال یوز ایرانی خوب نیست ولی محققان در کوشش هستند تا با استفاده از روش های علمی اقدام به احیای این گونه در حال انقراض نمایند، اقدامی که به گفته محققان، پیشرفت آن احتیاج به اعتبارات دارد و امید می رود روزی مسئولان کمر همت برای توسعه این روش ببندند.
احیای گونه های در حال انقراض
رییس پژوهشکده زیست فناوری رویان در گفتگویی با خبرنگاران، با اشاره به مطالعات صورت گرفته در زمینه شبیه سازی حیوانات در حال انقراض، اظهار کرد: در گذشته توانستیم قوچ وحشی (قوچ قمیشلو) را به وسیله شبیه سازی بین گونه ای یعنی با استفاده از تخمک و رحم میش بومی فراوری نموده و در اختیار باغ وحش اصفهان قرار دهیم.
وی افزود: قوچ قمیشلویی که به جهان آمد تاکنون باردار شده و زایش نموده و نشان دهنده سلامت گونه شبیه سازی شده و همچنین توانمندی ما در حفظ حیوانات در حال انقراض است.
نصر اصفهانی با تاکید بر اینکه این روش شبیه سازی را نمی توان در همه گونه ها اجرایی کرد، گفت: در این روش ما هم به تخمک و رحم احتیاج داریم.
عضو هیات علمی پژوهشگاه رویان تاکید نمود: ما علاقه مند هستیم یوز ماده که جز گونه های در حال انقراض است را فراوری کنیم. بخش مطالعات ما در این زمینه نشان داد که توانسته ایم جنین را با تخمک گربه سانان مانند گربه فراوری کنیم ولی برای انتقال جنین به یک رحم بزرگ احتیاج داریم که متاسفانه این رحم در اختیار ما نیست.
وی ابراز امیدواری کرد که در این مطالعات بتوانند از رحم شیر بهره ببرند و در عین حال تاکید نمود: ادامه این تحقیقات احتیاج به بودجه دارد و در حال حاضر هیچ بودجه ای در اختیار ما برای ادامه این پژوهش نیست.
نصر اصفهانی در عین حال یادآور شد: فراوری حیوانات در حال انقراض از روش شبیه سازی بین گونه ای، یک روش است و تا زمانی که عملیاتی نگردد کسی نمی تواند قول دهد که این روش قابل اجرا است.
وی پیشرفت روش شبیه سازی گونه های در حال انقراض را منوط به تامین اعتبارات آن دانست و ابراز امیدواری کرد روزی مسئولان کشور بتوانند این بودجه ها را در اختیار محققان قرار دهد.
این محقق افزود: دستاوردهای چنین تحقیقاتی تعیین نیست و در حد پژوهش است و پژوهش می تواند نتیجه منفی داشته باشد یا مثبت، گویا به نظر می رسد در حال حاضر در چنین تحقیقاتی احتمال نتایج منفی بیشتر از نتایج مثبت باشد، امیدواریم یک روزی بتوانیم ثابت کنیم این روش عملیاتی است.
روش هایی برای درمان ناباروری
نصراصفهانی در ادامه صحبت های خود به دیگر فعالیت های این مرکز اشاره نمود و درمان ناباروری را از دیگر اقدامات پژوهشکده زیست فناوری رویان دانست و با تاکید بر اینکه تاکنون چندین روش مکمل نازایی را ارائه کردیم، گفت: یکی از روش هایی که برای درمان نازایی انجام می گردد میکرواینجکشن است. در این روش برای مردان نابارور، اسپرم را تهیه می نمایند و با سوزن هایی که یک بیستم تار مو قطر دارد، این اسپرم به داخل تخمک تزریق می گردد.
وی موفقیت این روش را منوط به کیفیت تخمک و اسپرم دانست و خاطر نشان کرد: متخصصان آزمایشگاه جنین شناسی باید از میان میلیون ها اسپرمی که در جلوی تخمک در حال حرکت هستند، یکی را انتخاب نمایند. این انتخاب تنها بر اساس شکل ظاهری و حرکت اسپرم است ولی تصور ما بر این است که این دو شاخص برای انتخاب بهترین اسپرم و جدا سازی آن کافی نیست.
عضو هیات علمی پژوهشگاه رویان ادامه داد: از این رو ما با روش های آزمایشگاهی بر اساس شارژ الکتریکی سطحی اسپرم بر اساس قابلیت پیچش دم اسپرم و قابلیت چسبندگی اسپرم به سطوح خاص، اسپرم های خوب را از بد تفکیک کردیم و در مرحله بعد با استفاده از روش میکرواینجکشن، شانس حاملگی را افزایش دادیم.
رییس پژوهشکده زیست فناوری رویان ادامه داد: علاوه بر آن در راستای افزایش شانس باروری، تستی به نام تست تانن برای مردان برنامه ریزی شده است.
وی در این باره شرح داد: اسپرم ها کدهای ژنتیکی را به تخمک انتقال می دهند و اگر این کدها به دلایلی چون آلودگی هوا، سرما خوردگی، مصرف سیگار، مواد، الکل یا سایر مواد شکسته گردد، شانس رشد جنین کاهش می یابد.
نصراصفهانی خاطر نشان کرد: در صورتی که تست تانن بیش از 10 باشد به بیماران پیشنهاد می کنیم قبل از درمان، مورد معاینه قرار گیرند تا با استفاده از تست تانن این امر علت یابی و سعی گردد منشا شکستگی ها از بین برود و با مکمل های دارویی که اکثرا ویتامین ها هستند، توانستیم بیماران را درمان و شانس باروری آنها را افزایش دهیم.
وی یکی از زمینه فعالیت های تحقیقات این پژوهشکده را در زمینه میکرو اینجکشن ذکر کرد و یادآور شد: پس از تزریق اسپرم به داخل تخمک، شانس لقاح در اسپرم های خوب بین 50 تا 70 درصد است و هر چه کیفیت اسپرم کاهش یابد شانس لقاح نیز کاهش می یابد. از این رو اگر اسپرم کیفیت خوبی نداشته باشد، احتمال عدم یا شانس پایین لقاح در این گروه بیماران افزایش خواهد یافت ولی ما با فعال سازی تخمک ها توانسته ایم شانس لقاح را در این افراد افزایش دهیم و شانس حاملگی نیز افزایش می یابد.
تحقیقات در حوزه ژنتیک
نصراصفهانی با اشاره به مطالعات پژوهشکده زیست فناوری رویان در حوزه ژنتیک با بیان اینکه بیشتر مطالعات ما بر روی بیماری های MS و پارکینسون است، خاطر نشان کرد: در این مطالعات به دنبال تشخیص مارکرهایی هستیم که بتوانیم با استفاده از این مارکرها، این بیماری ها را زودهنگام تشخیص داده و درمان و جلوگیری از پیشروی این بیماری ها را زودهنگام انجام دهیم. این مطالعات در دستور کار واقع شده است ولی به مرحله ارائه خدمات نرسیده ایم و امیدواریم در آینده این خدمات ارائه گردد.
رییس پژوهشکده زیست فناوری در ادامه از تحقیقات این گروه در زمینه بیماری دیابت اطلاع داد و گفت: هدف ما از این مطالعات این است که داروهای گیاهی سطح کشور که باعث بهبود وضعیت بیمار، افزایش سطح انسولین و کاهش سطح قند خون می گردد را شناسایی کنیم و به صورت علمی آنها را آنالیز کنیم تا پزشکان با اطمینان بیشتر این داروها را برای بیماران مبتلا به دیابت تجویز نمایند.
نصراصفهانی، فراوری پروتئین های نوترکیب را یکی دیگر از دستاوردهای بخش سلول های بنیادی این پژوهشکده دانست و گفت: در آینده امیدواریم از نتایج به دست آمده در این زمینه، بتوانیم علم را به ثرورت تبدیل کنیم و در اختیار مردم قرار دهیم.
منبع: خبرگزاری ایسنامجله سرگرمی: مجله سرگرمی و گردشگری