راه حلی برای چالش های ارتباط صنعت و دانشگاه، حمایت کارگزاران دانشگاهی ازتولیدات فناورانه در صنایع - جعبه مهر

گروه علم و پیشرفت خبرنگاران؛ یکی از مهمترین جهتهای تحقق اقتصاد مقاومتی و حمایت از فراوری داخلی صنایع، پیاده سازی اقتصاد دانش بنیان است. مالی که مبتنی بر شرکت های دانش بنیان و ارتباط صنعت و دانشگاه بنیان نهاده شده است. از این رو در سال حمایت از فراوری و مانع زدایی از آن باید به شناسایی موانع پیش روی ارتباط صنعت و دانشگاه برای برطرف احتیاجهای فناورانه این بخش از اقتصاد پرداخت.

بنا بر گزارش مرکز آمار سهم هزینه کرد تحقیق و توسعه به فراوری ناخالص داخلی به عنوان شاخص اقتصاد دانش بنیان 0.8 درصد است که یک چهارم میانگین کشورهای توسعه یافته است. دانشگاه ها با تحقق نیمی از تحقیق و توسعه، نقش بسزایی در توسعه مالی کشورها دارند ولی در ایران با وجود اینکه بالغ بر 70 درصد از درآمد دانشگاه های دولتی از محل درآمدهای دولتی است سهم هزینه کرد تحقیق و توسعه دانشگاه ها به فراوری ناخالص داخلی 0.25 درصد است که یک ششم میانگین کشورهای توسعه یافته است. بنابراین دانشگاه های ایران در حل مسائل صنعتی کشور با چالش جدی روبرو هستند.

دلیل عمده چالش ارتباط صنعت و دانشگاه نداشتن زبان مشترک است. این چالش به معنی متفاوت بودن انتظارات صنایع از دانشگاه ها و عدم تطابق توانمندی دانشگاه ها با تقاضاهای صنعتی است. نبود این زبان مشترک باعث شده است تا دانشگاه ها و صنایع تجارب تلخی از همکاری داشته باشند. این سوابق ذهنی صنایع و دانشگاه ها از یکدیگر بر همکاری امروز این دو نهاد تأثیر جدی گذاشته است.

کارگزاران علم و فناوری میان صنعت و دانشگاه زبان مشترک می سازند

برای ایجاد زبان مشترک بین دانشگاه و صنعت، ابزارهایی مثل اداره ارتباط با صنعت، مراکز رشد و پارک های علم و فناوری ایجاد شده است. این ابزارها علی رغم اینکه ضروری هستند نتوانسته اند این چالش را حل نمایند. برای حل این چالش، احتیاج به بخش خصوصی متخصص و انگیزه مندی است تا این زبان مشترک را ایجاد کند.

این شرکت های خصوصی که در بسیاری از کشورهای جهان تجربیات پیروزی داشته اند تحت عنوان کارگزار علم و فناوری یاد می گردد. این شرکت ها تقاضاهای صنعتی را شناسایی و به زبان علمی برای دانشگاه تبدیل می نمایند و آن را در اختیار مجریان مناسب دانشگاهی قرار می دهند و در صورت عقد قرارداد بین دانشگاه و صنعت حق الزحمه خود را دریافت مینمایند.

بهم رسانی دانشگاه و صنعت، نقطه پایانی کار نیست بلکه این عضو جدید زیست بوم علم و فناوری قرار است با شکستن و مدیریت پروژه، کار ایجاد زبان مشترک بین دانشگاه و صنعت را انجام دهد. این کارگزارها با ارزیابی فضای دانشگاه و تقاضای صنعت، ضعف های دانشگاه را شناسایی نموده و متناسب با تقاضای صنعت، محصول و خدمت را به صنعت تحویل می دهد. در بسیاری از کشورهای توسعه یافته جهان، این کارگزارها با تشکیل تیم های علمی و فناوری قدرتمند در داخل دانشگاه و راهنمایی و آموزش آن ها، مجریان دانشگاهی را در راستای حرکت به سمت تقاضاهای صنعتی پرورش می دهند.

تجربه ای پیروز از عملکرد کارگزاران علم و فناوری در عرصه جهانی

چنین کارگزارهایی که در بعضی از کشورها در ابتدا با عناوینی مثل انستیتو تحقیقاتی شکل می گیرند شرکت های مستقر در دانشگاه ها هستند. چنین مراکزی با حمایت از تحقیق و توسعه های دانشگاهی، فراوری اختراعات و بازاریابی برای آن ها سعی می نمایند فناوری ها و نوآوری ها در مرز دانش را روانه بازار نمایند.

موسسه تحقیقاتی دانشگاه استنفورد (SRI) یکی از صدها شرکت کارگزاری است که در سال 1946 توسط دانشگاه استنفورد در پارک منلوی سیلیکون ولی شکل گرفته است. هدف از ایجاد آن، جذب تقاضاهای صنعتی به دانشگاه و فراوری فناوری از جهت دانشگاه بوده است. این شرکت کارگزاری در 10 سال اخیر بالغ بر 4 میلیارد دلار درآمد داشته است و در طول عمر 75 ساله خود، 60 شرکت مختلف را رشد داده و به استقلال رسانیده است. همچنین این شرکت سالانه بالغ بر 1000 پروژه تحقیق و توسعه انجام می دهد و بالغ بر 4000 اختراع ثبت شده دارند.

برای حل چالش ارتباط صنعت و دانشگاه در ایران چه باید کرد؟

ایجاد و یا استقرار شرکت های کارگزاری بخش خصوصی در دانشگاه ها یکی از روش های ارتباط بین دانشگاه و صنعت است. این شرکت های خصوصی و تخصصی در صورت عقد قرارداد بین دانشگاه و صنعت یا فروش فناوری های توسعه داده شده در دانشگاه، حق الزحمه خود را دریافت می نمایند. در حال حاضر، تعدادی از این کارگزارهای علم و فناوری در دانشگاه های صنعتی شریف، علم و صنعت، تهران، صنعتی کرمانشاه و دانشگاه آزاد مستقر شده اند و امید است با تداوم این فرایند و توسعه این شرکت ها، چالش ارتباط صنعت و دانشگاه حل گردد.

دکتر مصطفی امینی؛ کارشناس علم و فناوری

شرکت دور زمین: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور لحظه آخری، تور ارزان، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه