کویر سه قلعه سرایان یکی از منطقه ها مناسب برای رصد ستارگان است - جعبه مهر

خراسان جنوبی یکی از استان های کویری ایران است که سالانه توریستدان داخلی و خارجی بسیاری به این استان سفر می نمایند و آثار تاریخی و طبیعی بیشترین مقصد توریستان و مسافران است.

یکی از ظرفیت های توریستی این استان کویرهای آرام، امن و پرستاره آن است که با حضور در آنها انگار به آسمان و خدا نزدیکتری، جایی که در آن از کویر آرامش می گیری و از آسمان پرستاره و صافش سخاوت و پاکی.

کویر سه قلعه سرایان از جمله این منطقه ها است و یکی از آسمان های تاریک در خاورمیانه محسوب می گردد که در نجوم آسمان سه قلعه فاکتوری برای حد قدر یا شفافیت آسمان وجود دارد و حد قدر آسمان سه قلعه بالاترین حد قدر آسمان در ایران است یعنی اگر حد قدر تاریک ترین نقطه جهان 7.5 است حد قدر آسمان سه قلعه 7.2 است به همین منظور به بهشت منجمان شهره یافته است.

از میان پهنه کویری این سرزمین که هر گوشه آن می تواند جایی برای رصد ستارگان و کهکشان ها باشد، کویر سه قلعه حال و هوای دیگری برای منجمان و توریستان نجوم دارد، هر سال در کنار کویرنوردان و توریستان، نجوم شناسان زیادی هم میهمان این منطقه هستند و با تمهیداتی که در اقامتگاه بومگردی نمکزار سه قلعه فراهم شده است توریستان هم با نجوم و ستارگان آشنا می شوند.

با تعدادی از همکاران رسانه ای استان چند ساعتی مانده به غروب راهی کویر سه قلعه سرایان در فاصله 164 کیلومتری بیرجند شدیم تا قبل از غروب عکاس ها بتوانند لحظات زیبا و دلنشین غروب کویر را به تصویر بکشند.

در حالی بی صبرانه در انتظار تماشا کویر بودیم که جاده پر پیچ و خم و کوهستانی و البته بیابانی سرایان را می پیمودیم و این جهت بیابان های خشک و بی آب و علف و قنات های قدیمی هم نظرمان را به خود جلب نموده بود.

بعد از طی کردن جاده اصلی که آسفالت بود، جهت فرعی به طول حدود 25 کیلومتر خاکی را رفتیم اما چون هیچگونه تابلویی نصب نشده بود، خیال می کردیم خیلی از کویر دور باشیم و در همین لحظه بود که درخشش پرهیجان خورشید که کویر را طلایی رنگ نموده بود ما را به خود واداشت.

سکوت همه جا را فرا گرفته و خبری از زرق و برق محیط شهری نبود؛ به نظر می رسید صدای سکوت کویر آرامش بخش ترین صداها باشد، دوان دوان به سمت شن های گرم و نرم کویر رفته و مشغول شن بازی شدیم؛ انگار کودک درون همه ما دوباره زنده شده بود.

در کویر، آفتاب که غروب می کند خیلی زود نخستین ستاره رخ می کند، طولی نکشید که کم کم ستاره های دیگر پیدایشان شد؛ انگار ستاره عظیم میزبانی بود که یکی یکی مهمانانش از راه می رسند و در خانه ای به وسعت آسمان می نشینند، ماه هم در گوشه ای از آسمان گویا پادشاه شب است.

سکوت کویر، هوای دلنشین و آسمان پرستاره شب آن، رویایی ترین صحنه ها را خلق کرد، ستاره ها آسمان کویر را به شکل یک چادر مسئله ای با گل های ریز فراوان درآورده بود که هوش از سر آدم می رباید! آسمانی که تا چشم کار می کرد عمیق بود و پُرستاره.

بعد از مدتی استراحت در کمپ توریستی نمکزار سه قلعه که در مجاورت کویر واقع شده است برای تماشا ستاره ها و به قولی نجوم شناسی، همه چراغ های کمپ برای رصد بهتر ستاره ها خاموش شد و به فضایی خارج از کمپ در نزدیکی پروژه نیمه تمام رصدخانه نجوم رفتیم.

تماشای آسمان شب و ستاره های درخشان آن مرموز و مسحورنماینده است، جادوی ستارگان بر پرده نیلگون آسمان کویر منظره فوق العاده از زیبایی پدید می آورد که هر انسانی را مجذوب خود می کند و باید آنجا باشی تا با تمام وجود حس کنی.

ستاره ها به اشکال مختلف از جمله بادبادک، خرس عظیم و کوچک، ماهی، شیر، کمان، خوشه، شمشیر، دوشیزه دیده و به همین نام ها هم خوانده می شوند.

زبان از گفتن زیبایی های آسمان کویر عاجز است، از عمق، اعجاز و زیبایی کویر هرچه بگوییم باز هم گویای آنچه هست، نخواهد بود، چرا که شب های پرستاره، خواب را از چشمان هرکسی می رباید و آدمی را با خود به مرزهای ناشناخته و پرسش های بی پاسخ از عظمت خلقت هستی می برد.

جاذبه های این کویر تماشای حتی نظر وزیر میراث فرهنگی، توریستی و صنایع دستی را به خود جلب کرد تا جایی که سال گذشته در یکی از حساب های کاربری خود در شبکه های اجتماعی به معرفی آن پرداخت و با اشاره به جاذبه ها و ویژگی های کویر سه قلعه سرایان در استان خراسان جنوبی، آن را منطقه ای تماشای و منحصر برای تماشای بارش شهابی برساوشی تابستانی در کشور معرفی کرد.

علی اصغر مونسان گفت: کویر سه قلعه یکی از منحصر بفردترین کویرهای شرق کشور است که در فاصله 30 کیلومتری از مرکز بخش سه قلعه و 55 کیلومتری از مرکز شهرستان سرایان در استان خراسان جنوبی قرار گرفته است.

وی با بیان اینکه جغرافیای سه قلعه بگونه ای است که در جهت جریان گرد و غبار محلی قرار ندارد، اضافه نمود: افق دید باز و حدود صفر درجه در محل رصدگاه، امنیت بالای منطقه، دارا بودن جاذبه های کویری زیبا و استثنایی شامل تپه های ماسه روان، دریاچه نمک، دق و اقامتگاه های بومگردی زیبا و دنج، این منطقه را به نام جاذبه ای تماشای و منحصر در منطقه و کشور معرفی می کند و صد البته بارش شهابی برساوشی هر سال بخصوص در مرداد جلوه زیبا و خاصی دارد.

کویر سه قلعه یکی از جاذبه های طبیعی سرایان است که با ورود سرمایه گذاران بخش خصوصی و بومی ایجاد اقامتگاه های بومگردی پیشرفته و سنتی از امکانات بسیار خوبی هم برخوردار است.

اقامتگاه های سنتی دارای اتاق هایی با معماری سنتی کویری و بادگیر هستند و هوای خنکی را به مهمانان عرضه می نمایند، به علاوه در آشپزخانه های سنتی آنها امکان سفارش غذاهای محلی هم وجود دارد.

اقامتگاه بوم گردی نمکزار یکی از اقامتگاه هایی است که با معماری سنتی در دل کویر سه قلعه از توریستان و منجمان پذیرایی می کند، در این اقامتگاه تمامی استانداردهای لازم برای زندگی در کویر رعایت شده و به دلیل نوع طراحی و فضایی که دارد، مکانی بسیار زیبا، دنج و آرامش بخش است.

این اقامتگاه مربوط به دو برادر جوان جواد و جلیل ضیایی است که یکی تازه از خدمت سربازی بازگشته و دغدغه شغل دارد و دیگری در صنعت آب و لوله کشی مشغول به کار بود. برادران ضیایی که اهل سرایان هستند ابتدا برای هدایت توریستان و منجمان به کویر سه قلعه همکاری می کردند اما این علاقه آنان به کویرنوردی و نجوم سبب شد برای ایجاد اقامتگاه که دغدغه تمامی توریستان بود، اقدام نمایند.

عملیات اجرایی ساخت اقامتگاه بوم گردی نمکزار سه قلعه در منطقه ای که هنوز در حال آبادانی است به وسیله برادران ضیایی از سال 95 با اعتبار یک میلیارد و 300 میلیون تومان شروع شد و به بهره برداری رسید. نشست صمیمانه خبرنگاران با برادران ضیایی در اقامتگاه بوم گردی نمکزار برگزار گردید.

مدیر اقامتگاه بوم گردی نمکزار سه قلعه سرایان به ما گفت: یکی از مهمترین خواسته هایمان این است که در استان خراسان جنوبی هم به توریستی مثل دیگر استان ها اهمیت داده گردد.

جواد ضیایی پیرامون اینکه کویر سه قلعه سرایان یکی از منطقه ها مناسب برای رصد ستارگان است، اضافه نمود: استان ما را در همه کشور به کویر و پدیده های ثبت شده جهانی مثل بیابان لوت و قنات بلده فردوس می شناسند نه یک استان صنعتی، اگرچه امیدواریم به مرحله توسعه صنعتی هم برسیم.

وی گفت: طبق آماری که داریم بیش از 50 اقامتگاه بومگردی در استان وجود دارد که هر اقامتگاه بطور مستقیم برای 10 نفر شغل ایجاد می کند و بیشترین آمار ایجاد اشتغال غیرمستقیم مربوط به بخش توریستی است.

مدیر اقامتگاه بوم گردی نمکزار با اشاره به مسائل موجود در حوزه توریستی استان به ویژه از زمان شیوع کرونا گفت: در یک سال گذشته جلسه ای برای فعالان حوزه توریستی استان برگزار نشده این در حالیست که هر هفته برای تعطیلی کارخانه که نهایتا در آن 30 نفر اشتغال دارند، جلسه برگزار می گردد.

وی گفت: ستاد ملی کرونا و بانک مرکزی بخشنامه ای برای بانک ها ارسال نموده تا آن دسته از افرادی که در این حوزه وام گرفته اند نسبت به استمهال آن اقدام گردد اما خبری از اجرای این بخشنامه ها نیست.

ضیایی با بیان اینکه هر سازمان روش خود را دارد اضافه نمود: متاسفانه بانک اهرمی برای وام گیرنده ها به نام وثیقه و ضمانت دارد که هر وقت بخواهد آن را به اجرا می گذارد و حداقل با برگزاری جلسات این مسائل را مشخص تکلیف و حل کنیم.

وی گفت: قانونی داریم که می گوید 50 درصد از مالیات واحدهای توریستی معاف است که با پیگیری اجرا شده متوجه شدیم فقط در استان ما انجام نمی گردد و می گویند این قانون برای واحدهای حقوقی غیردولتی است، مگر چند واحد حقوقی غیردولتی در کشور داریم؟

این فعال توریستی اضافه نمود: تقاضا داریم معاون مالی استاندار با مدیرکل امور مالی و دارایی با حضور چند تن از فعالان توریستی جلسه ای را برگزار نمایند تا این موضوعات مشخص تکلیف گردد و حل این مشکل احتیاجمند بودجه نیست.

وی یکی دیگر از مسائل را حریم کویر و اقامتگاه بوم گردی ذکر کرد و گفت: بطور مثال در فاصله 100 متری ما مجوز معدن داده می گردد که این مورد با توریستی سازگار نیست.

ضیایی با بیان اینکه 70 درصد مسائل اقامتگاه های بومگردی استان مشترک است اضافه نمود: از شما خبرنگاران انتظار داریم این مسائل را منعکس کنید.

وی با اشاره به مشکل جاده دسترسی به کویر سه قلعه گفت: خراسان جنوبی، استان کویری است و طبق گفته آژانس های مسافرتی و توریستی مشهد هر هفته چندین اتوبوس به کویر مصر در فاصله 950 کیلومتری می آیند و چرا فاصله 430 کیلومتری در خراسان حنوبی انتخاب نمی گردد؟

مدیر اقامتگاه بوم گردی نمکزار گفت: تنها خواسته توریستان رسیدن اتوبوس به ورودی اقامتگاه است که با وجود این جاده نمی گردد و باید زیرساخت های اولیه در این منطقه ها آماده گردد.

وی اضافه نمود: از نماینده مردم فردوس، طبس سرایان و بشرویه انتظار داریم که با توجه به اینکه تنها نماینده ای هستند که در شورای عالی میراث فرهنگی و توریستی کشور حضور دارند، جلسه ای با فعالان توریستی داشته باشند و مسائل آنها را بشنوند و حل نمایند.

وی گفت: قبل از شیوع کرونا سالانه 120 توریست خارجی و سه هزار نفر اقامت شبانه در اقامتگاه نمکزار سه قلعه داشتیم و حتی در نوروز روزانه هزار نفر بازتماشاماینده داشتیم که ظرفیت پذیرش کافی نبود.

ضیایی تاکید نمود: بدون شک توریستی باعث توسعه صنعت از جمله صنعت معدنی خواهد شد و در جذب سرمایه گذار موثر است.

وی اضافه نمود: برای احداث این اقامتگاه سرمایه اولیه یک میلیارد و 300 میلیون تومان بوده است که در سال 95 از تسهیلات استفاده نموده ایم و اجرای طرح توسعه ای اقامتگاه احتیاجمند هشت میلیارد تومان اعتبار است که در فازهای مختلف برنامه ریزی شده است.

این فعال توریستی گفت: درخصوص توریستی نجوم باید خیلی از مولفه های آلودگی نوری رعایت گردد برای مثال خانه های بومگردی نباید دید مستقیم به یکدیگر داشته باشند.

وی ادامه داد: در باغستان فردوس و کویر سه قلعه و بشرویه نزدیک به 20 تا 30 مجوز اقامتگاه بومگردی با فاصله نزدیک به هم صادر شده که مشکل ساز خواهد شد و طبیعت را از بکر بودن خارج خواهد نمود.

این در حالی است که فرماندار سرایان اواخر سال گذشته از ادامه عملیات اجرایی اولین ساختمان رصدگاه و کمپ نجومی خراسان جنوبی در کویر سه قلعه اطلاع داد و گفت: تکمیل این پروژه به هفت میلیارد ریال اعتبار دیگر احتیاج دارد.

ابراهیم رسولی مقدم اضافه نمود: تا به امروز چهار میلیارد و 750 میلیون ریال از سرفصل اعتبارات استانی برای ایجاد ساختمان رصدگاه و یک میلیارد و 800 میلیون ریال برای زیرساخت برق از محل اعتبارات ملی هزینه شده است.

وی گفت: سازه بتنی رصدگاه بیش از 40 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و بهسازی جاده دسترسی به رصدگاه هم به طول 31 کیلومتر در حال اجرا است.

فرماندار سرایان توضیح داد: در مکان یابی رصدخانه ملی، کویر سه قلعه یکی از چهار سایت انتخابی به وسیله کارشناسان مربوطه بود و فقط به دلیل عواملی چون دوری از مرکز و ارتفاع کم از سطح دریا، از انتخاب نهایی باز ماند.

شرکت دور زمین: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور لحظه آخری، تور ارزان، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه