آشنایی با آلات موسیقی غربی - جعبه مهر

خبرنگاران | سرویس فرهنگ و هنر - برای آموزش موسیقی ساز های متنوعی از جمله ساز های ایرانی و غربی وجود دارد که آموزش را می توان با هر کدام از آن ها آغاز کرد و هیچ سازی پیش احتیاج ساز دیگری نیست. آشنایی با همه ساز ها یاری قابل توجهی به انتخاب ساز مورد علاقه می نماید. همچنین هر نوازنده یا هر کسی که در زمینه موسیقی فعالیت می نماید یا اگر کسی بخواهد سازی را آغاز به یادگیری و نواختن کند باید حداقل با صدای آن ساز و شکل ظاهری اش آشنا باشد.

در این مقاله به معرفی ساز ها و آلات موسیقی غربی می پردازیم و هدف شناخت شکل ظاهری ساز و آشنایی با صدای ساز است.

معرفی آلات موسیقی غربی (سازهای مرسوم غربی)

هارپ یا چنگ

یک ساز زهی است. یعنی صدای فراوری شده از آن در اثر ارتعاش سیم یا همان زه است. چنگ در اصل یکی از ساز های مشهور ایران باستان است و در ادبیات فارسی هم زیاد از آن یاد شده است ولی امروزه یکی از سازهای اصلی ارکسترهای غربی به حساب می آید. قطعه چنگ نوازی the island از Alizbar را باهم گوش می کنیم.

کد مولتی مدیا

دانلود

فیلم اصلی

پیانو Piano

یکی از متداول ترین مشهور ترین و فراگیر ترین وسیله در میان تمام ساز های موسیقی است که دامنه صوتی وسیعی دارد به گونه ای که ساز پیانو را مادر ساز ها می نامند. به همین دلیل در کل جهان هواداران زیادی دارد. این ساز هم در زمینه موسیقی کلاسیک غربی و هم موسیقی ایرانی کاربرد دارد. تکنوازی پیانو ایرانی از استاد انوشیروان روحانی را باهم می شنویم:

کد مولتی مدیا

دانلود

فیلم اصلی

ترومپت

ترومپت نیز یکی از آلات موسیقی غربی و از ساز های بادی برنجی با صدایی قابل توجه است. ولی صدای آن نسبت به دیگر ساز های هم خانواده اش نرم تر و پر احساس تر است. انواع ترومپت عبارتند از ترومپت، ترومپت کلیددار، ترومپت کشویی

ویولن

ویولن یک ساز زهی آرشه ای است؛ یعنی صدا به وسیله ارتعاش سیم ها (با یاری آرشه) فراوری می شود و از مشهور ترین و شناخته شده ترین ساز های موسیقی غرب است. این ساز اصالتا به کشور ایتالیا برمی شود. از این ساز در موسیقی ایرانی هم استفاده می شود. تکنوازی ویولن ایرانی از زنده یاد استاد علی تجویدی (نوازنده و آهنگساز چیره دست ویولن ایرانی) را باهم می شنویم:

کد مولتی مدیا

دانلود

فیلم اصلی

گیتار

گیتار سازی است زهی زخمه ای که با ارتعاش سیم ها صدای آن فراوری می شود. با مضراب (یا پیک) یا انگشت زده می شود. علاوه بر قدمت تاریخی اش، پیشرفت زیادی در زمینه تکنیک های موسیقی مدرن امروزی در نواختن گیتار به وجود آمده است. گیتار ها از نظر ساختمان به دو نوع کلی گیتار آکوستیک و گیتار الکتریک تقسیم می شوند. همچنین از نظر رنگ صدایی و سبک مورد استفاده انواع مختلفی دارد. انتخاب نوع گیتار به سبک نوازندگی بستگی دارد. قطعه تکنوازی گیتار را باهم می شنویم:

کد مولتی مدیا

دانلود

فیلم اصلی

آکاردئون

نام قدیمی تر آکاردئون اسم یونانی هارمونیکا است. نوازنده آن را بین دو دستش می گیرد و با جمع و باز شدنش توسط نوازنده صدا فراوری می شود و در یک سمت کیبورد کوچکی تعبیه شده است. این ساز علاوه بر ایران در موسیقی محلی اروپا، آمریکای شمالی، روسیه و آمریکای جنوبی هم مورد استفاده قرار می گیرد. قطعه ای ترکیبی از آکاردئون و دیگر سازها را می شنویم:

کد مولتی مدیا

دانلود

فیلم اصلی

باسون

یکی از آلات موسیقی غربی باسون است. باسون یک ساز بادی بم است که ساختمانی شبیه به کلارینت دارد. نام دیگر باسون فاگوت است.

کیبورد

کیبورد در دسته ساز های کلاویه ای قرار گرفته است که نت های آن بر روی صفحه کلید اجرا می شود. سازی الکترونیکی ودر ظاهر شبیه به پیانو است. کیبورد معمولی دو اکتاو کمتر از پیانو دارد. با این ساز می توان صدای دیگر ساز ها را شبیه سازی کرد.

شیپور

شیپور یا بوق، در دسته ساز های بادی برنجی قرار می گیرد. تغییر در نت ها و صدا ها به یاری تغییر دادن حالت لب ها و دهان نوازنده ایجاد می شود. کاربرد این ساز در موسیقی نظامی و یا عزاداری ها (در ایران) بیشتر است.

کلارینت

یک ساز بادی است. کلارینت دارای وسعت صوتی وسیعی بوده و در اندازه های متفاوتی وجود دارد که تفاوتشان در وسعت صدا ها و بم و زیر بودنشان است. از کلارینت بیشتر در ارکستر استفاده می شود. علی رغم این که این ساز برای موسیقی غربی طراحی شده است، ولی امروزه در موسیقی ایرانی هم از این ساز استفاده می شود. انواع کلارینت عبارتند از: کلارینت می بمل، کلارینت سی بمل، کلارینت لا، کلارینت آلتو، کلارینت باس، کلارینت کنترباس

قطعه ای دلنشین با ساز کلارینت را با هم می شنویم:

کد مولتی مدیا

دانلود

فیلم اصلی

ملودیکا

این ساز را با نام هایی همچون پیانیکا، هارمونیکای کلیدی یا ملودی هورن هم معرفی می نمایند. این ساز دارای یک صفحه کلید و یک لوله برای دمیدن هواست. ملودیکا کوچک، سبک و قابل حمل بوده و در آموزش موسیقی به خصوص در آسیا مشهور است.

ابوا

ابوا با توسعه سازی به نام trebleshawm به وجود آمد. و هدف از ساخت آن نواختن سازی خانگی در قرن 17 میلادی بود. در طول قرن 18 چندین ابوا در اندازه های مختلف به ارکستر ها معرفی گردید. ابوا بهترین ساز برای تک نوازی ارکستر است.

ساکسیفون

ساکسیفون با کلارینت به عنوان خانواده ساز های یک زبانه ای طبقه بندی شده اند. ساکسیفون در اندازه های مختلفی با وسعت صدایی متفاوت ساخته شده که عبارتند از ساکسیفون سوپرانینو، ساکسیفون سوپرانو، ساکسیفون آلتو، ساکسیفون تنور، ساکسیفون باریتون، ساکسیفون باس، ساکسیفون کنترباس و ساب کنترباس

ساز دهنی

نام دیگرش هارمونیکا است و یک ساز بادی به حساب می آید. صدای ساز در اثر عبور جریان هوا فراوری می شود. قطعه ای با صدای دلنشین ساز دهنی را با هم می شنویم. در این قطعه از ثانیه 13 ساز دهنی نواخته می شود.

کد مولتی مدیا

دانلود

فیلم اصلی

هورن

هورن یک یدیگر از آلات موسیقی غربی است و به عنوان یک ساز ملودی در ارکستر نقش دارد. قدمت این ساز بادی به قرن هفده میلادی برمی شود.

فلوت کلیدی

فلوت کلیدی جزء قدیمی ترین ساز های بادی محسوب می شود و طبق تحقیقات باستان شناسان بعضی از انواع آن قدمتی 50000 ساله دارد. در قدیم به فلوت ساز بادی چوبی می گفتند چون از چوب ساخته می شد ولی امروزه این ساز از فلز ساخته می شود. واژه فلوت در زبان های اروپایی به صورت کلی برای تمامی ساز های فلوت و مشابه فلوت بکار می رود.

ساز شرقی نی هم نوعی فلوت شمرده می شود. به طور کلی فلوت و نی ساز هایی از یک خانواده هستند.

ترومبون

یکی دیگر از آلات موسیقی غربی ترومبون است. صدای این ساز برنجی به وسیله ارتعاش لب های نوازنده ایجاد می شود. طول لوله ساز ترومبون را با یک لوله کشویی تلسکوپی (به صورت توی هم رونده) می توان تغییر داد. این ساز برای ارکستر و دسته های مختلف موسیقی مورد استفاده قرار می گیرد.

توبا

یک ساز بادی برنجی سوپاپ دار با یک سوراخ مخروطی و گشاد و ناقوس خیره نماینده و قسمت دهانی فنجانی شکل است. ویژگی خاص ساز توبا اندازه عظیم و صدای بم آن است.

کلیه آلات موسیقی غربی به موارد بالا محدود نمی شود. در غرب نیز مانند ایران سازهای نواحی و بومی متعددی وجود دارد. آنچه در اینجا به عنوان ساز غربی معرفی گردید، سازهای مرسوم و پرکاربرد غربی در ایران هستند.

بانیما: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای بانیما