خبرنگاران مهره جوانی برگ برنده فدراسیون شطرنج - جعبه مهر

در گذشته شطرنج ایران بر محور نام های تکراری مانند احسان قائم مقامی، شادی پریدر و مرتضی محجوب در جریان بود و اخبار رسانه ها از موفقیت های نسبی این شطرنج بازان خبر می داد اما این فرایند از سال 2015 میلادی شکل متفاوتی به خود گرفت؛ به گونه ای که این چهره های شناخته شده شطرنج ایران در بعضی از مواقع مغلوب نوجوانانی شدند که سن آنان هنوز از 15 سال رد نشده بود. از دل آن نوجوانان، نسلی پا به میدان مسابقه گذاشت که در نهایت نامش با موفقیت گره خورد است.

نسل نوجوان شطرنج ایران با گذر از مرزهای ملی و منطقه ای پا را از استادی فراتر گذاشته و به مراتب استاد بزرگی و سوپر استادی رسیدند. عناوینی که با وجود سن کم آنان یک رکورد در سطح جهان به شمار می رود. آنان در نخستین تجربه جهانی عنوان نایب قهرمانی المپیاد زیر 16 سال جهان را کسب کردند، عنوانی که شاید بعضی آن را اتفاقی می دانستند اما این نوجوانان سقف آرزوی خود را در نایب قهرمانی نمی دیدند بلکه با 2 عنوان قهرمانی در المپیاد زیر 16 سال تاریخ سازی کردند.

سبک برگزاری مسابقات شطرنج و نبود شرایط سنی خاص موجب شد تا این نوجوانان زودتر از حد تصور گام در مسابقات جهانی بگذارند و در سال 1395 ایران با قهرمانی در دسته B المپیاد جهانی شطرنج در باکو جواز حضور در بین برترین های جهان را کسب نمایند؛ عنوانی که موجب شد ایران در بین مدعیان قرار گیرد.

در تابستان سال 2018 یک اتفاق بزرگ در شطرنج ایران رخ داد. در این سال پرهام مقصودلو یکی از جوانان ملی پوش ایران در مسابقات جهانی این رده سنی به عنوان قهرمانی رسید و در سال 2019 نیز مبینا علی نسب در بخش زنان نایب قهرمان شد. عنوانی که نشان داد توسعه شطرنج ایران تنها در بخش زنان نیست بلکه در بخش بانوان نیز این توسعه متوازن است.

البته درخشش مقصودلو از مسابقات شطرنج شارجه بود که فروردین 1397 برگزار و موجب حیرت بسیاری از کارشناسان مطرح این رشته شد. وی در شارجه در حضور هفت سوپر استاد بزرگ (ریتینگ بالای 2700) با اقتدار قهرمان شد و ریتینگ خود را به 2636 افزایش داد. اوج درخشش این ملی پوش ایرانی جایی بود که در برابر گاوین جونز نویسنده کتاب چگونه بر دفاع سیسیلی غلبه کنیم نهاده شد و توانست با همان دفاع سیسیلی شطرنج باز نامدار انگلیسی که دارای ریتینگ 2675 بود را مغلوب کند.

سرانجام سال 2018 برای ایران یک اتفاق تاریخی رقم زد. سارا خادم الشریعه که نفر نخست ریتینگ زنان ایران به شمار می رود در مسابقات جهانی روسیه در 2 بخش سریع و برق آسا نایب قهرمان شد و در مجموع مدال نقره کسب کرد. مدالی که تحسین بزرگان این رشته را برانگیخت. در آن سال علیرضا فیروزجا ششم شده بود. فیروزجا سال 2019 و در این مسابقات در بخش سریع عنوان نایب قهرمانی را به خود اختصاص داد.

همچنین ایران در چند سال گذشته 2 تورنمنت مهم شطرنج قهرمانی زنان جهان و مسابقات قهرمانی آسیا را میزبانی نموده است. میزبانی که بازتاب زیادی داشت. ایران در مسابقات قهرمانی آسیا برای نخستین بار در سه بخش استاندارد، سریع و برق آسا به عنوان قهرمانی رسید. همچنین در سال 2019 مدال نقره انفرادی مسابقات قهرمانی آسیا، توسط محمدامین طباطبایی کسب شد. در آن مسابقات علیرضا فیروزجا مدال طلای بخش برق آسا را از آن خود کرد.

کسب مدال طلای میز یک مسابقات المپیاد شطرنج زیر 16 سال و میز 6 مسابقات قهرمانی جهان توسط علیرضا فیروزجا از دیگر افتخارات انفرادی بود که برای نخستین بار توسط این نوجوان به دست آمد.

ایران در سال 2015 در رده 55 جهان قرار داشت که با توسعه این رشته در چند سال گذشته جهشی چشمگیر را تجربه و به رتبه 20 رسید. در این جهش پرهام مقصودلو و علیرضا فیروزجا در بین 100 شطرنج باز برتر جهان نهاده شدند؛ اما اتفاق تاریخی دیگر رسیدن یکی از نوجوانان شطرنج به درجه سوپر استادی بود. فیروزجا دومین شطرنج باز جهان به شمار می رود که در سن 16 سالگی به درجه سوپر استادی رسیده است. وی یی از چین تنها شطرنج بازی است که با سن کمتر از ملی پوش ایرانی به این صندلی رسیده بود.

همچنین در این دوره مهرداد پهلوان زاده، شادی پریدر، محمدجعفر کامبوزیا و سید مصطفی هاشمی طبا در بخش های مهم فدراسیون جهانی شطرنج دارای کرسی شدند.

با این شرایط باید گفت که شطرنج ایران از سال 2015 دچار یک انقلاب بزرگ شد. در این دگردیسی سرمایه گذاری بر روی تیم پایه، یکی از راهبردهای فدراسیون بود که با هماهنگی وزارت ورزش و جوانان در دستور کار نهاده شد. راهبردی که نتیجه آن 2 عنوان قهرمانی المپیاد شطرنج زیر 16 سال، یک نایب قهرمانی و یک عنوان سوم حاصل آن بود و در کوتاه مدت نسل طلایی شطرنج ایران ظهور کرد.

بانیما: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای بانیما