شانس کدام عراقی برای نخست وزیری بیشتر است؟، از زمزمه بازگشت مالکی تا فرمانده بازنشسته، عکس - جعبه مهر

تنها دو روز تا سرانجام مهلت قانونی رئیس جمهور عراق برای معرفی نامزد نخست وزیری جدید این کشور مهلت باقی مانده و احزاب و جریان های سیاسی این کشور هنوز موضع واحدی در مورد نام نامزدی متصدی این صندلی و البته ساختار دولت ندارند. درحالی که اعتراضات پراکنده در مناطق مختلف عراق هنوز ادامه دارد٬ رایزنی های سیاسی برای انتخاب نخست وزیر جدید این کشور همچنان در جریان است.

ساختار سیاسی این کشور یک ساختار فرقه ای بوده و حدود 30 حزب به صورت رسمی و غیر رسمی در این کشور فعال هستند. نخست وزیر مهم ترین مقام اجرایی عراق است و توسط نمایندگان فراکسیون اکثریت مجلس برای یک دوره 4 ساله انتخاب می شود. نخست وزیر و کابینه او باید بتوانند حداقل رای دو سوم اکثریت مجلسی این کشور را کسب نمایند.

پس از استعفای دولت عادل عبدالمهدی نخست وزیر عراق بسیاری از احزاب و گروه های عراقی بر لزوم تشکیل دولت در سریع ترین وقت ممکن تاکید نمودند؛ مساله ای که البته با توجه به ساختار سیاسی عراق هیچ ساده به نظر نمی رسد. در همین رابطه تحرکات مجلسی بسیاری در مورد انتخاب جانشین عادل عبدالمهدی انجام شده و رسانه ها نیز حدس های متفاوتی را در مورد جانشین احتمالی نخست وزیر مستعفی عراق مطرح کردند.

عادل عبدالمهدی

از طرفی دیگر تاکید مرجعیت دینی عراق بر لزوم انتخاب سریع دولت جدید و همچنین اشاره معترضان بر لزوم انتخاب فردی مستقل و بدون سابقه اجرایی در دولت های گذشته کار را با دشواری های خاص خود همراه نموده است.

فیان صبری رئیس فراکسیون حزب دموکرات کردستان در مجلس عراق نیز خواهان سازش و توافق در مورد انتخاب نامزد نخست وزیری شده و اعلام نموده است که همه منتظر رای و موضع فراکسیون های سیاسی شیعه در این خصوص هستند و نباید اجازه دهیم تا امور به سمت ابهام و پیچیده شدن صحنه سیاسی کشور پیش ببرد.

در این میان ائتلاف النصر طی بیانیه ای اعلام نموده که این حزب انتظار تشکیل دولت را در زمان کنونی ندارد و در فرایند تشکیل آن مشارکت ننموده و هیچ گزینه ای نیز برای معرفی کردن ندارد. جریان حکمت ملی عراق نیز در مورد موضع خود برای انتخاب نامزد نخست وزیری بیانیه ای صادر و اعلام نموده که گزینه خاصی به عنوان نامزد نخست وزیری مد نظر ندارد و از گزینه ای حمایت می نماید که مورد توافق همه عراقی ها باشد.

اما موضع ائتلاف الوطنیه عراق در مورد فرایند انتخاب نخست وزیر و تشکیل دولت در عراق از زبان رهبر آن اعلام شده که پیشنهاد تشکیل یک دولت کوتاه و یک ساله را داده است. با توجه به اطلاعات و مطالب فوق هنوز توافق نهایی در مورد انتخاب نامزد نخست وزیری عراق صورت نگرفته و باید تا روز چهارشنبه که مهلت قانونی رئیس جمهور این کشور به سرانجام می رسد منتظر باشیم، این در حالی است که نمای کلی فضای سیاسی عراق در سایه این اختلافات همچنا مبهم است و احتمال عدم معین نخست وزیر در روز چهارشنبه نیز وجود دارد.

علی رغم این مساله منطقه الخضراء این روزها شاهد تحرک جدی سیاستمدارانی است که کوشش دارند عراق را از شرایط موجود خارج سازند. در ادامه این گزارش کوشش می شود افرادی که نام آنها درباره کاندیداتوری به عنوان نخست وزیر عراق در محافل رسانه ای و سیاسی مطرح شده است معرفی شوند:

1 ـ نوری المالکی: او که در حدفاصل سال های 2006 تا 2014 نخست وزیر عراق بود و پس از آن سمت معاون ریاست جمهوری عراق را در کارنامه دارد از جمله افرادی است که این روزها نامش به عنوان نامزدهای نخست وزیری عراق مطرح می شود. علی رغم این مساله اما بسیاری از تحلیل گران احتمال رسیدن او به سمت نخست وزیری برای سومین بار را بسیار بعید ارزیابی می نمایند. همچنین می توان گفت که او در فضای سیاسی عراق از موافقان و منتقدان پروپاقرصی برخوردار است. شخصیتی که بعضی او را پیروز ترین سیاستمدار عراق می دانند و بعضی دیگر بسیاری از مسائل امروز این کشور را به او نسبت می دهند، علی رغم این مساله با توجه به عدم تمایل فراکسیون های اصلی مجلسی عراق در راستای نامزدی او، نخست وزیری نوری المالکی بسیار دور از ذهن به نظرمی رسد.

2 ـ حیدر العبادی: این شخصیت سیاسی عراق هم که سابقه نخست وزیر عراق برای یک دوره در حدفاصل 2014 تا 2018 را در کارنامه دارد از جمله شخصیت هایی است که در مدت اخیر کوشش نموده خود را به عنوان یکی از هواداران تظاهرات در عراق جلوه دهد. بعضی از ناظران سیاسی از او به عنوان یکی از گزینه های مدنظر آمریکا برای تصدی پست نخست وزیری یاد می نمایند. با این وجود به نظر نمی رسد رغبت زیادی از سوی مردم عراق درباره انتخاب مجدد حیدرالعبادی وجود داشته باشد. نگاهی گذرا به کارنامه 4 ساله العبادی هم احتمال انتخاب دوباره او را کاهش می دهد. همچنین العبادی از کاریزما و توانمندی لازم برای مدیریت عراق پس از عادل عبدالمهدی آن هم با انبوهی از تنش ها و مسائل برخوردار نیست.

3 ـ عزت الشابندر: او که در سال 1977 میلادی به دلیل سرکوب های حزب بعث مجبور به ترک عراق شد از جمله افرادی است که به عنوان اپوزیسیون خارج نشین صدام به شمار می آمدند. پس از سرنگونی صدام حسین در سال 2005 با لیست العراقیه به ریاست ایاد علاوی به مجلس عراق راه یافت و به عنوان سخنگوی العراقیه انتخاب شد. در دوره بعد اما با چرخشی عجیب سر از لیست دولة القانون به سرلیستی نوری المالکی درآورد. الشابندر از سیاستمداران عراقی است که اظهارات او در گذشته حاشیه های بسیاری را به دنبال داشته است. از آخرین حاشیه های الشابندر می توان به ادعای دستگیری او در امارات اشاره نمود که رسانه های بسیاری از جمله المیادین به آن پرداختند، مساله ای که او آن را تکذیب کرد. با این وجود پس از بازگشت عزت الشابندر به عراق اسپوتنیک عربی او را یکی از گزینه های مطرح شده برای تصدی پست نخست وزیری عراق برشمرد اما خود او این مساله را تکذیب کرد.

4 ـ علی الشکری: او در حال حاضر سمت مشاور ارشد رییس جمهوری عراق را یدک می کشد. پیش از این اما از سال 2011 تا 2014 مشغول فعالیت در سمت وزیر برنامه ریزی و بازرگانی عراق بود. علی الشکری همچنین از سال 2014 تا کنون در مجلس عراق مشارکت داشته است. بعضی از منابع خبری گزارش داده بودند که این شخصیت عراقی برای رسیدن به نخست وزیری عراق از مجلس این کشور استعفا داده است. البته درباره علی الشکری اشاره به این نکته نیز لازم است که پیش از این جریان صدر عراق به دلیل آنچه آن را اتهام به فساد خوانده بود وی را که نماینده آنها در مجلس بود از عضویت این جریان برکنار کرد. همچنین بعضی منابع خبری این شخصیت عراقی را گزینه مطلوب برهم صالح رییس جمهور عراق معرفی نموده اند.

5 ـ اسعد العیدانی: استاندار این روزهای بصره که از نگاه بسیاری هوای الخضراء را در سر دارد. العیدانی از سال 2017 به عنوان استاندار بصره انتخاب شد و همزمان به عنوان نماینده مجلس فعالیت داشت، مساله ای که برای او به خاطر تصدی دو سمت، حاشیه هایی را به دنبال داشت و در نهایت او ترجیح داد که از مجلس استعفا داده و تنها به عنوان شهردار بصره فعالیت کند. او که فرزند شیخ عشیره العیدان از عشایر بزرگ بصره است در زمان صدام حسین ابتدا به اعدام و پس از آن به حبس ابد محکوم شد و سابقه هجرت به ایران را نیز دارد. درباره کارنامه او در بصره هم ادعاهای ضد و نقیض بسیاری مطرح می شود. همچنین کوشش رسانه های وابسته به سعودی ها برای متهم کردن او به فساد نیز از مسائل مشهود درباره این سیاستمدار عراقی است.

6 ـ محمد شیاع السودانی: او پیش از این سمت های وزارت کار و امور اجتماعی، وزارت صنعت، وزارت تجارت، وزارت حقوق بشر و همچنین شهرداری میسان عراق را به عهده داشته است. این روزها از او به عنوان نزدیک ترین گزینه برای جانشینی عادل عبدالمهدی یاد می شود. مساله ای که با استعفای او از حزب الدعوه عراق و ائتلاف مجلسی دولت القانون بیشتر بر سر زبان ها افتاده است. گفته می شود فراکسیون مجلسی فتح به همراه شمار دیگر از فراکسیون ها بر سر نامزدی او به توافق رسیده اند اما با این حال فراکسیون السائرون نزدیک به مقتدی صدر را می توان از مخالفان سرسخت او برشمرد. با این وجود رسانه هایی از جمله العربیه و الحره وابسته به عربستان سعودی و آمریکا بلافاصله پس از مطرح شدن نام او مدعی شدند که معترضان عراقی مخالف رسیدن او به الخضراء هستند. در هر صورت باید به انتظار نشست و دید احتمال رسیدن او به صندلی نخست وزیری عراق تا چه اندازه به واقعیت نزدیک است.

7 ـ عبدالوهاب الساعدی: این نظامی عراقی در سال 1963 در شهرک صدر عراق به جهان آمده است و از سال 1985 از دانشگاه نظامی بغداد فارغ التحصیل شده است. نام الساعدی در کوران جنگ با داعش و با فرماندهی بخشی از عملیات در موصل بر سر زبان ها افتاد. چند ماه پیش بود که عادل عبدالمهدی تصمیم گرفت که او را از فرماندهی نیروهای مبارزه با تروریسم برکنار و به وزارت دفاع منتقل کند. او این اقدام را اهانت و تنبیه توصیف و تاکید نمود که ترجیح می دهد بازنشسته شود تا به وزارت دفاع منتقل شود. بعضی منابع خبری ارتباط او با بعضی سفارت ها از جمله سفارت آمریکا را از عوامل اصلی تصمیم عادل عبدالمهدی برشمردند. در وهله کنونی بیش از آنکه الساعدی از سوی سیاستمداران عراقی به عنوان گزینه نخست وزیری مطرح شود از سوی بعضی طرف های معین حاضر در اعتراضات کوشش می شود تا نامش در این راستا مطرح شود. علی رغم این مساله احتمال تحقق این امر دور از ذهن به نظر می رسد.

عراق و معادله چند مجهولی انتخاب نخست وزیر

عادل عبدالمهدی نخست وزیر مستعفی عراق در آخرین اظهارنظر خود تاکید نموده است که در صورت عدم توافق بر سر کاندیدای نخست وزیری، وی روز پنج شنبه آینده دولت پیشبرد امور را تحویل رییس جمهور عراق خواهد داد. نظر به همین مساله می توان گفت مجلس عراق در هفته جاری روزهای پر التهابی را شاهد خواهد بود تا شاید بتواند جایگزین عادل عبدالمهدی را انتخاب نموده و آبی را بر آتش تنش ها در عراق بریزد.

اما شواهد و قرائن نشان می دهد دستیابی به توافق بر سر جایگزین عبدالمهدی به معادله ای چند مجهولی می ماند که تا کنون از پاسخ معینی برخودار نبوده است.

عباس السید سروط یکی از نمایندگان مجلس عراق در مصاحبه با روزنامه الصباح اعلام نموده است که هنوز در فضای سیاسی کشور اتفاقی نیفتاده و توافق نهایی در مورد معرفی نامزد نخست وزیری شکل نگرفته است و آنچه که در این خصوص بعضا گفته می شود فقط محدود به فضای رسانه هاست. السید سروط همچنین گفته که مطرح کردن نام هرگزینه از سوی یک فراکسیون٬ با اعتراض سایر فراکسیون ها و البته معترضان روبرو می شود که همین امر موجب شده تا گزینه های متعددی به این منظور مطرح شود؛ البته باید توجه داشت که همه این گزینه های پیشنهادی افراد ذی صلاحی بوده و در پست های سابق خود در سطح استان ها و یا وزارت خانه ای عراق سابقه پاک و درخشانی دارند.

علاوه بر سختی توافق جریان های عراقی بر سر یک گزینه واحد، اقبال معترضان عراقی به آن گزینه و جلب نظر مساعد مرجعیت دینی عراق هم مساله ای است که بر دشواری های مرحله کنونی عراق دامن می زند. به هر ترتیب عراق به شدت نیازمند شخصیتی قوی و مستقل از سهم خواهی حزبی و سیاسی است که بتواند آب رفته را به جوی بازگردانده و این کشور را از تنگنای کنونی خارج سازد.

2323

شرکت دور زمین: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور لحظه آخری، تور ارزان، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه

منبع: خبرآنلاین