3 طرز تهیه برگه شلیل بازاری
به گزارش جعبه مهر، برگه شلیل، قیصی شلیل، برگه خشک شلیل یا شلیل خشک از و یکی از محبوب ترین انواع خشکبار است. این خوراکی خوشمزه با طعم ترش و شیرین خود گزینه مناسبی برای مهمانی ها و دورهمی ها به شمار میرود. برگه شلیل دارای خواص فراوانی بوده و منبع خوبی از فیبر، ویتامین ها و مواد معدنی است. شما می توانید برگه شلیل را به روش سنتی در آفتاب خشک نموده یا در فر و دستگاه میوه خشک کن آماده کنید. با این مقاله از در همراه ما باشید تا طرز تهیه برگه شلیل در خانه به چند روش مختلف را به شما آموزش دهیم.
طرز تهیه برگه شلیل در یک نگاه
برای تهیه برگه شلیل در خانه، ابتدا شلیل های سالم و تازه را بشویید و خشک کنید. سپس، برای جلوگیری از سیاه شدن برگه شلیل، آب سرد و آبلیموی تازه را در ظرف مناسبی بریزید و برش های نازک (3 الی 5 میلی متری) شلیل را پس از هسته گیری، در این محلول قرار دهید.
پس از 5 الی 7 دقیقه، برش های شلیل را از این محلول خارج کنید و با فاصله روی سینی یا توری فلزی بچینید. کف سینی را حتما با پارچه نخی نازک بپوشانید. این سینی را 3 الی 5 روز در آفتاب گرم و خشک قرار دهید و روزانه شلیل ها را زیر و رو کنید. در آخر، پس از خشک شدن کامل، برگه ها را داخل ظروف دربسته در جای خشک و خنک نگهداری کنید یا برای ماندگاری بیشتر در یخچال یا فریزر بگذارید.
مواد لازم برای تهیه برگه شلیل (برای حدود 600 الی 750 گرم)
| مواد اولیه | مقدار مورد احتیاج |
| شلیل تازه، رسیده و سفت | 3 کیلوگرم |
| آبلیمو | 2 قاشق غذاخوری |
| آب سرد | 2 لیتر |
مدت زمان لازم برای آماده سازی مواد اولیه: 45 الی 60 دقیقه
مدت زمان لازم برای تهیه برگه شلیل در آفتاب: 3 الی 5 روز
مراحل طرز تهیه برگه شلیل در خانه
طرز تهیه برگه شلیل در آفتاب، در فر یا در دستگاه میوه خشک کن به صورت با پوست یا بدون پوست هم با نمک و هم بدون نمک قابل انجام است.
مرحله اول: شلیل ها را بشویید
در اولین مرحله از طرز تهیه برگه شلیل در خانه، ابتدا باید شلیل های تازه، سالم، بدون زدگی یا له شدگی را انتخاب کنید. شلیل هایی که پوست صاف، براق و رنگ یکنواخت دارند برای تهیه شلیل خشک مناسب ترند. میوه ها را زیر آب سرد بگیرید و به خوبی بشویید. سپس، میوه های شسته شده را در سبد قرار دهید تا آب اضافی شان کاملا خارج گردد. در صورت وجود گرد و غبار یا لکه های سطحی، پیشنهاد می کنیم سطح شلیل ها را با استفاده از یک اسفنج نرم یا پارچه لطیف شست وشو دهید.
مرحله دوم: محلول مخصوص جلوگیری از سیاه شدن برگه شلیل را آماده کنید
برای جلوگیری از سیاه شدن برگه شلیل، ضروری است یک محلول اسیدی آماده کنید. برای این منظور، 2 لیتر آب سرد را در کاسه مناسبی بریزید و 2 قاشق غذاخوری آبلیموی تازه به آن اضافه کنید. این محلول به حفظ رنگ طبیعی و شاداب برگه های شلیل یاری می نماید. کاسه را کنار دست تان بگذارید و میوه ها را بلافاصله پس از برش در آن بریزید. اگر به آبلیموی تازه دسترسی ندارید، می توانید از آبلیموی کارخانه ای بهره ببرید.
در صورت تمایل، برای خرید آبلیمو و بعلاوه انواع می توانید به روش های و اینترنتی به فروشگاه های مراجعه کنید.
مرحله سوم: شلیل ها را برش بزنید
در این مرحله از طرز تهیه شلیل خشک شده، شلیل ها را در امتداد خط طبیعی شان از وسط برش بزنید و هسته ها را خارج کنید. سپس، هر نیمه را به صورت ورقه های نازک، با ضخامت تقریبی 3 الی 5 میلی متر، برش بزنید. دقت کنید، ضخامت ورقه ها یکنواخت باشد تا همزمان خشک شوند.
مرحله چهارم: برش های شلیل را در محلول آبلیمو بگذارید
پس از برش زدن، هر ورقه شلیل را بلافاصله در محلول آبلیمو قرار دهید. اجازه دهید برش های شلیل حدود 5 الی 7 دقیقه در این محلول اسیدی بمانند تا بعدا برگه ها سیاه نشوند. این برترین روش برای جلوگیری از سیاه شدن برگه شلیل است.
مرحله پنجم: شلیل ها را در سینی بچینید
در این مرحله از خشک کردن شلیل، وقت آن است که شلیل های برش زده و خیس خورده در محلول اسیدی را با کفگیر از قابلمه بیرون بیاورید. سپس، ورقه های شلیل را با فاصله روی توری فلزی یا در سینی بچینید. یادتان باشد، کف سینی را باید با پارچه نخی تمیز بپوشانید تا هوا در اطراف شلیل ها جریان یابد.
مرحله ششم: سینی را زیر آفتاب قرار دهید
حالا، سینی حاوی برش های شلیل را به مدت 3 الی 5 روز در معرض آفتاب مستقیم و در هوای گرم و خشک (بدون رطوبت زیاد) قرار دهید. در این مدت، هر چند ساعت یک بار شلیل ها را زیر و رو کنید تا همه قسمت های آن به طور یکنواخت خشک شوند. شب ها حتما سینی ها را به فضای سربسته منتقل کنید تا رطوبت شب مانع فرآیند خشک کردن نگردد.
مرحله آخر: برگه شلیل را در شرایط مناسب نگهداری کنید
پس از آن که از خشک شدن کامل برگه ها مطمئن شدید، آن ها را در ظروف شیشه ای تمیز و دربسته بریزید و در مکانی خنک، خشک و دور از نور مستقیم نگهداری کنید. اگر قصد نگهداری طولانی مدت دارید، می توانید برگه ها را در کیسه های زیپ دار یا ظروف دربسته بریزید و داخل یخچال یا فریزر بگذارید تا طراوت شان بیشتر حفظ گردد.
روش تهیه برگه شلیل در فر
طرز تهیه برگه شلیل در فر در مراحل اولیه درست مانند همان چیزی است که در رسپی بالا برایتان گفتیم؛ با این تفاوت که این بار باید کف سینی فر را با کاغذ روغنی بپوشانید و برش های شلیل را با فاصله روی آن بچینید. سپس، فر را روشن نموده و روی کمترین دما (45 الی 60 درجه سانتی گراد) تنظیم کنید. لای درب فر را کمی باز بگذارید تا برگه ها زیادی خشک نشوند. با این روش، حدود 4 الی 8 ساعت طول می کشد تا برگه شلیل آماده گردد.
در طول این مدت، چندین بار برش های شلیل را زیر و رو کنید تا رطوبت همه قسمت ها به صورت یکنواخت رفع گردد. توجه داشته باشید، برگه ها را به مقدار ای داخل فر نگهدارید که در عین خشک بودن همچنان انعطاف پذیر باشند. در ادامه، سینی را از فر بیرون بیاورید و مدتی در فضای آشپزخانه بگذارید تا شلیل خشک شده کاملا خنک گردد و به دمای محیط برسد. پس از آن، می توانید برگه ها را در ظرف شیشه ای تمیز و دربسته در مکان خشک و خنک نگهداری کنید.
طرز تهیه شلیل خشک در میوه خشک کن
برای تهیه برگه شلیل در میوه خشک کن، کافی است برش های شلیل را با فاصله روی طبقات خشک کن بچینید. سپس، دستگاه را روی دمای 55 الی 60 درجه سانتی گراد تنظیم کنید. حدود 8 الی 12 ساعت منتظر بمانید تا برگه شلیل آماده گردد.
در این فاصله، هر چند ساعت یک بار به برش های شلیل سر بزنید و آن ها را زیر و رو کنید. مراقب باشید، شلیل ها بیش از مقدار خشک نشوند. پس از آماده شدن، دستگاه را خاموش کنید و برگه ها را برای مدتی در فضای آشپزخانه قرار دهید تا به دمای محیط برسند.
بیشتر بخوانید:
نکات مهم در طرز تهیه برگه شلیل به روش بازاری
- شلیل های رسیده، شیرین، سفت، بدون لکه، پوسیدگی یا ترک خوردگی را انتخاب کنید. شلیل کال یا خیلی آبدار ممکن است هنگام خشک شدن بافت چسبنده یا بی کیفیت پیدا کند.
- ورقه های شلیل را به ضخامت حدود 3 الی 5 میلی متر برش بزنید. برگه های نازک تر سریع تر خشک می شوند ولی ممکن است شنماینده شوند؛ از سوی دیگر، برگه های ضخیم تر دیرتر خشک می شوند و محتمل است کپک بزنند. یکنواخت بودن برش ها به خشک شدن همزمان برگه ها یاری می نماید.
- برای جلوگیری از سیاه شدن برگه شلیل، ضروری است برش های شلیل تازه را برای 5 الی 7 دقیقه در محلول آبلیمو غوطه ور کنید. اگر این مرحله حذف گردد، برگه ها تیره و بد رنگ می شوند و طعم ماندگی می گیرند.
- برای درست کردن برگه شلیل آفتابی، ضروری است برش های شلیل را زیر نور مستقیم خورشید، در معرض هوای خشک و گرم و در مکانی دور از گرد و غبار قرار دهید. رطوبت هوا می تواند منجر به کپک زدگی گردد. شب ها حتما سینی ها را به داخل منزل بیاورید تا رطوبت شبانه جذب برش های میوه نگردد.
- تمام ابزار، سطح کار، دست ها، پارچه توری یا سینی باید کاملا تمیز و خشک باشند. حتی رطوبت اندک یا تماس با سطوح آلوده، می تواند موجب فاسد شدن برگه ها و ایجاد بوی ناخوشایند در آن ها گردد.
- برگه شلیل باید انعطاف پذیر اما فاقد رطوبت باشد. اگر برگه ها هنگام تا شدن ترک بخورند، یعنی بیش از حد خشک شده اند. اگر نرم و مرطوب باشند، هنوز آماده بسته بندی نیستند و باید بیشتر خشک شوند.
- برگه های خنک را در ظروف دربسته، خشک و دور از نور آفتاب نگهداری کنید. استفاده از ظروف شیشه ای یا کیسه های پارچه ای مناسب تر از کیسه های پلاستیکی است؛ مگر اینکه از نوع وکیوم شده باشد. برای نگهداری طولانی، فریز کردن برگه خشک شلیل گزینه خوبی است.
- در صورت تمایل، می توانید مقدار بسیار کمی نمک هم در محلول آبلیمو بریزید و سپس، برش های شلیل را به آن اضافه کنید تا کمی طعم نمکی بگیرند.
فوت و فن های خوشمزه شدن برگه شلیل به روش بازاری
آیا می توانیم برگه شلیل را بدون محلول آبلیمو تهیه کنیم؟
بله، اما توصیه می کنیم این کار را نکنید. محلول آبلیمو از تیره شدن رنگ شلیل جلوگیری نموده و طعم آن را تازه نگه می دارد. بدون این مرحله، برگه ها پس از خشک شدن ممکن است رنگ قهوه ای کدر و طعم ناخوشایندی پیدا نمایند.
چطور بفهمیم برگه ها به طور کامل خشک شده اند؟
برگه های خشک شده باید انعطاف پذیر باشند ولی رطوبتی در آن ها احساس نگردد. اگر هنگام خم شدن، برگه ترک بخورد، بیش از حد خشک شده؛ اگر چسبنده یا مرطوب باشد، هنوز احتیاج به زمان دارد.
برگه شلیل را با پوست درست کنیم یا بدون پوست؟
پوست شلیل، کاملا نازک و مغذی است؛ بنابراین، اصلا احتیاجی نیست شلیل ها را پوست بگیرید. با این حال، در صورت تمایل، می توانید برگه ها را با استفاده از شلیل بدون پوست درست کنید.
آیا می توانیم برگه شلیل را در فر خشک کنیم؟
بله. فر را روی 55 الی 60 درجه سانتی گراد (حدود 130 الی 140 درجه فارنهایت) تنظیم کنید. برش های شلیل را روی سینی بچینید و درب فر را کمی باز بگذارید تا بخار خارج گردد. حدود 8 الی 12 ساعت صبر کنید تا برگه شلیل آماده گردد.
برگه های شلیل چه مدت ماندگاری دارند؟
در صورت نگهداری داخل ظرف دربسته و در مکانی خشک و خنک، برگه شلیل حدود 6 ماه تا یک سال دوام دارد. مدت زمان ماندگاری شلیل خشک شده در یخچال یا فریزر حتی بیشتر است. نکته مهم، نرسیدن رطوبت و هوا به داخل ظرف است.
چرا گاهی اوقات برگه شلیل کپک می زند؟
علت اصلی کپک زدگی، خشک نشدن کامل برگه ها یا نگهداری در ظروف مرطوب با درپوش نامناسب است. توجه داشته باشید، برگه و ظرف اصلا نباید اندکی هم رطوبت اضافی داشته و باید کاملا تمیز باشند. بعلاوه، بالا بودن رطوبت هوای محیط هم احتمال کپک زدن برگه ها را افزایش می دهد.
آیا می توانیم از شلیل های خیلی رسیده یا له شده استفاده کنیم؟
خیر. شلیل های بیش از حد رسیده معمولا رطوبت بسیار بالایی دارند و هنگام خشک شدن چسبناک و بد ظاهر می شوند. بعلاوه، استفاده از این نوع شلیل، احتمال کپک زدگی را بیشتر می نماید.
منبع: افق کوروش